درد سیاتیک ، علت و درمان آن
سیاتیک نامی است که به درد ایجاد شده در اثر ناراحتی عصب سیاتیک اطلاق می شود. هر چه موجب آزار این عصب شود، می تواند درد خفیف تا شدید ایجاد کند.
درد سیاتیک معمولا در اثر فشردگی عصب در قسمت تحتانی ستون فقرات به وجود می آید.
اغلب، اصطلاح “درد سیاتیک” با کمر درد عمومی اشتباه گرفته می شود. عصب سیاتیک، بلند ترین و عریض ترین عصب در بدن انسان است.
این عصب از پایین کمر آغاز شده، از نشیمنگاه رد می شود، به پاها می رسد، و در نهایت پایین زانو به پایان می رسد.
این عصب، عضلات مختلفی در پایین پا را کنترل کرده و حس پوست مچ پا به پایین و هم چنین قسمت اعظم ساق پا را فراهم می کند.
درد سیاتیک، یک بیماری نیست، اما نشانه ای از دیگر مشکلات مربوط به عصب سیاتیک است.
برخی کارشناسان تخمین می زنند که تا 40 درصد افراد، حداقل یک بار در زندگی درد سیاتیک را تجربه می کنند.
اطلاعات مختصر درباره درد سیاتیک
- عصب سیاتیک، طویل ترین عصب در بدن انسان است.
- رایج ترین علت درد سیاتیک، فتق دیسک است.
- رفتار درمانی شناختی می تواند به برخی افراد کمک کند تا درد سیاتیک خود را مدیریت کنند.
- سیاتیک یک بیماری نیست؛ بلکه یک نشانه است.
علائم درد سیاتیک
اصلی ترین نشانه، تیر کشیدن هر نقطه از عصب سیاتیک است؛ از پایین کمر، باسن، و پایین پشت هر دو پا.
دیگر علائم رایج درد عصب سیاتیک، عبارت است از:
- بی حسی در پا در طول عصب
- حس سوزن سوزن شدن (خواب رفتن) در پاها و انگشتان آن
شدت این درد می تواند متفاوت باشد و با نشستن های طولانی مدت بدتر شود.
بیشتر بخوانید: گیر افتادگی عصب در مفصل ران
درمان درد سیاتیک چیست؟
درمان های درد سیاتیک حاد و مزمن را به صورت تک تک بررسی خواهیم کرد:
درمان های درد سیاتیک حاد
بیشتر موارد درد حاد ناشی از این عصب به خوبی به اقدامات خود مراقبتی که شامل موارد زیر است، جواب می دهد:
- مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپرفن که اغلب می توان به صورت آنلاین آن ها را تهیه کرد.
- تمرین های ورزشی مثل راه رفتن و حرکات کششی سبک
- پک های کمپرس سرد یا گرم به کاهش درد کمک می کنند. این موارد نیز به صورت آنلاین قابل تهیه هستند.
استفاده یکی در میان از این دو اغلب سودمند است.
همه مسکن ها برای همه افراد مناسب نیست. هر فردی باید درباره گزینه ها با پزشک خود مشورت کند.
درمان های درد سیاتیک مزمن
درمان درد سیاتیک مزمن معمولا شامل ترکیبی از اقدامات خود مراقبتی و درمان پزشکی است:
- فیزیوتراپی
- رفتار درمانی شناختی (CBT) با آموزش به افراد درباره واکنش متفاوت به دردشان، به مدیریت درد مزمن کمک می کند.
- مسکن ها
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی سیاتیک
اگر علائم به دیگر درمان ها جواب نداد و اوضاع تشدید شد، جراحی می تواند گزینه بعدی باشد.
گزینه های جراحی شامل موارد زیر است:
لامینکتومی کمر
عریض کردن قسمت تحتانی نخاع برای کاهش فشار به اعصاب
دیسککتومی
حذف یک بخش یا همه فتق دیسک
بسته به علت درد سیاتیک، پزشک جراح خطرات و مزایای جراحی را مرور کرده و قادر به ارائه گزینه جراحی مناسب خواهد شد.
ورزش ها و حرکات کششی
راه های زیادی برای کاهش فشار وارد بر عصب سیاتیک از طریق ورزش وجود دارد. این مساله به بیمار اجازه می دهد تا:
- علائم را به طور مستقل کاهش دهد
- مصرف داروها را تا حد امکان کم کرده و یا از آن ها اجتناب کند
- آسایش طولانی مدت تری پیدا کرده و در طول تشدید وضعیت، آن را تسکین دهد
در این ویدئو، یکی از متخصصان مرکز فیزیوتراپی مدن، سه مورد از ورزش های عصب سیاتیک را بررسی می کند:
علل درد سیاتیک
درد سیاتیک، نشانه رایج چندین بیماری مختلف است؛ با این حال حدود 90 درصد موارد مربوط به فتق دیسک می شود.
ستون فقرات از سه بخش تشکیل شده است:
- استخوان های مهره (استخوان های جداگانه در ستون فقرات که اعصاب زیر خود را حفاظت می کنند)
- اعصاب
- دیسک ها
دیسک ها از غضروف تشکیل شده اند که ماده ای ارتجاعی و مستحکم است؛ غضروف هم چون بالشتی بین هر مهره عمل کرده و به ستون فقرات اجازه می دهد انعطاف پذیر باشد.
فتق دیسک زمانی رخ می دهد که یک دیسک از جای خود خارج شده و به عصب سیاتیک فشار وارد آورد.
دیگر علل درد سیاتیک عبارت اند از:
- تنگ کانال نخاع کمری: باریک شدن نخاع در قسمت پایین کمر
- لغزش مهره: وضعیتی که در آن یک دیسک از بالای مهره زیرین خود به سمت جلو می لغزد.
- تومور داخل ستون فقرات: این تومور ها می توانند ریشه عصب سیاتیک را فشرده کنند.
- عفونت: در نهایت، ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می دهد.
- دیگر عوامل: برای مثال آسیب به ستون فقرات
- نشانگان دم اسب: یک بیماری نادر اما جدی که بر عصب قسمت پایینی نخاع اثر می گذارد و نیازمند رسیدگی پزشکی فوری است.
در بسیاری از موارد درد سیاتیک، هیچ نشانه بارزی به تنهایی وجود دارد.
عوامل خطرساز
عوامل خطرساز رایج شامل این ها است:
- سن: افراد در دهه 30 و 40 سالگی خود بیشتر در معرض ابتلا به این درد قرار دارند.
- حرفه: شغل هایی که نیازمند بلند کردن اجسام سنگین به مدت طولانی هستند.
- سبک زندگی کم تحرک: افرادی که به مدت طولانی می نشینند و از نظر جسمی غیر فعال هستند، در مقایسه با افراد فعال بیشتر در معرض ابتلا به درد سیاتیک هستند.
بارداری
اگرچه درد شبیه به سیاتیک می تواند در دوران بارداری یک مشکل باشد، حدود 50 تا 80 درصد زنان در دوران بارداری خود کمر درد دارند.
هورمون هایی که در طول بارداری تولید می شوند، از جمله انواع ریلکس کننده، باعث شل شدن و کشش رباط ها شده که می تواند به شکل بالقوه باعث کمر درد در برخی زنان شود.
با این حال احتمال بروز درد سیاتیک مربوط به فتق دیسک در طول بارداری وجود ندارد.
دور نما
در بیشتر موارد، درد سیاتیک به خودی خود از بین می رود. در قریب به اتفاق موارد به عمل جراحی نیازی نیست. نزدیک به نیمی از افراد پس از 6 هفته بهبود می یابند.
پیشگیری از درد سیاتیک
در برخی موارد، درد سیاتیک قابل پیشگیری است. تغییرات متعددی در سبک زندگی وجود دارد که می تواند احتمال ابتلا به آن را کاهش دهد.
این تغییرات شامل ورزش منظم و وضعیت ایستایی صحیح در حین ایستادن، صاف نشستن، و بلند کردن اشیاء است.
درد سیاتیک چطور تشخیص داده می شود؟
اگر علائم درد سیاتیک خفیف باشند و بیش از 4 تا 8 هفته به طول نکشند، احتمالا درد سیاتیک حاد است و معمولا رسیدگی پزشکی ضروری نیست.
یک شرح حال کامل می تواند به فرایند تشخیص، سرعت ببخشد.
پزشکان هم چنین تمرینات اساسی را به صورت فردی اجرا می کنند که باعث کشش عصب سیاتیک می شود.
تیر کشیدن در پایین پا در حین انجام این تمرینات معمولا نشان دهنده درد سیاتیک است.
اگر درد بیش از 4 تا 8 هفته طول بکشد، احتمالا به آزمایش های تصویر برداری مثل پرتو ایکس یا ام آر آی نیاز است تا به تشخیص این که چه چیزی در حال فشار آوردن به عصب سیاتیک و ایجاد علائم است، کمک کند.
متخصصین توانبخشی و فیزیوتراپی ما در کلینیک یادمان پس از انجام بررسی های لازم و معاینه فیزیکی درمان ها و تمرین های مناسب را برای شما به صورت فردی تعیین می کنند و در طول ریکاوری بر روند پیشرفت شما نظارت خواهند داشت.
شماره تماس های کلینیک برای دریافت نوبت حضوری : 02188088541 – 02188074196
