فیزیوتراپی شانه یخ زده

شانه یخ زده یا چسبندگی کپسول مفصلی شانه منبع معمول درد شانه است که یکی از راه های درمان آن فیزیوتراپی شانه یخ زده است.

در حدود 2% تا 5% از جمعیت و معمولا در افراد 40 تا 60 ساله مشاهده می شود. 70% در زنان شایع تر است.

در حالی که شانه یخ زده معمولا با پارگی روتاتور کاف اشتباه گرفته می شود، اما یک الگوی مشخص از علائم داردکه منجر به درد شدید شانه، مختل کردن عملکرد شانه و در نهایت سفتی می شود.

اصطلاح پزشکی دقیق تر برای شانه یخ زده “چسبندگی کپسولیت” است.

از نظر اصولی، به این معنی است که درد و سفتی شانه نتیجه التهاب کپسول شانه (کپسولیت) و چسبندگی فیبروتیک است که باعث کاهش حرکت شانه می شود.

علت شانه یخ زده چیست؟

متاسفانه، علت شانه یخ زده هنوز ناشناخته است. یکی از این ناشناخته ها این است که چرا شانه شروع به یخ زدن می کند.

تئوری های بسیاری وجود دارد، اما در واقع، جامعه پزشکی هنوز درباره ی آنچه که باعث شانه یخ زده می شود بحث می کند.

شرایط سلامتی مانند دیابت، بیماری های قلبی، پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید باعث افزایش شیوع شانه یخ زده می شود.

به عنوان مثال، شیوع شانه یخ زده در بیماران دیابتی می تواند 10 تا 38% باشد. محققان نمی دانند که چرا در این گروه ها بیماری افزایش می یابد.

مراقبت های بعد از عمل جراحی یکی دیگر از روش های قابل پیشگیری شانه یخ زده است. بیمارانی که از بازوی خود محافظت بیشتری می کنند و از انجام تمرینات بعد از عمل خودداری می کنند، به احتمال زیاد دچار شانه یخ زده می شوند.

توصیه می شود برای جلوگیری از شروع شانه یخ زده بعد از عمل، از دستورالعمل های بعد از عمل فیزیوتراپی خود پیروی کنید.

آنچه درباره شانه یخ زده شناخته شده چیست؟

شانه یخ زده موجب کوچک شدن کپسول مفصل شانه می شود (به 3 تا 5 سانتی متر) و به طور قابل توجهی ضخیم می شود (از 1 تا 5 میلی متر)، که منجر به درد و سفتی کپسول مفصل شانه و در نتیجه کاهش دامنه حرکتی شانه می شود.

کپسول شانه عمیق ترین لایه از بافت نرم اطراف مفصل شانه است و نقش مهمی در نگه داشتن استخوان بازو داخل حفره شانه را دارد.

علائم شانه یخ زده چیست؟

شانه یخ زده سه مرحله دارد:

1-انجماد

مرحله اول با درد اطراف شانه مشخص می شود و به دنبال آن افت تدریجی دامنه حرکتی به وجود می آید.

گاهی اوقات به دلیل رنگ کپسول( التهاب و خونریزی ) که به آن RED ( قرمز) گفته می شود  تحت عمل جراحی آرتروسکوپی قرار می گیرید.

این معمولا در هر جایی از 3 تا 9 ماه طول می کشد، در این مرحله باید از درمان تهاجمی جلوگیری کرد. در ادامه این مقاله در مورد مراحل بعدی درمان مشاهده می کنید.

2- یخ زده

مرحله دوم جایی است که سفتی تسلط دارد. انتقال سریع از مرحله یک به دو می تواند دردناک باشد. اواخر فاز دوم عموما بدون درد است اما به دلیل سفتی از نظر عملکردی محدود است.

در صورت انجام عمل جراحی آرتروسکوپی، به دلیل رنگ کپسول به عنوان مرحله PINK  ( صورتی) شناخته می شوید.

3- ذوب شدن

مرحله سوم. در طی این مرحله نهایی، بازگشت تدریجی دامنه حرکت وجود دارد.

اگر تحت عمل جراحی آرتروسکوپی قرار گرفتید به دلیل رنگ کپسول به عنوان مرحله WHITE (سفید) شناخته می شود. این مرحله می تواند 15 تا 24 ماه به طول انجامد.

تحقیقات نشان داده است که برخی مداخلات در مراحل خاصی مفید هستند.

تمرکز بر تسکین درد در مرحله انجماد اولیه با تاکید بیشتر بر فیزیوتراپی برای بازیابی دامنه حرکت از دست رفته در مراحل بعدی متمرکز است.

میانگین طبیعی دوره رفع 30 ماه است. بنابراین هر گونه پیشرفت در این بازه زمانی باید پاداش در نظر گرفته شود.

گزینه های درمانی که به نظر می رسد به بهبود، سرعت بخشیدن به برگرداندن سفتی و تسریع بازگشت به عملکرد عادی، کمک می کنند، به زودی مورد بحث قرار خواهد گرفت.

تشخیص شانه یخ زده

شانه یخ زده را می توان از علائم و نشانه های بالینی در کلینیک تشخیص داد.

تشخیص بالینی شانه یخ زده با معاینه کامل شانه قابل تشخیص است. فیزیوتراپیست از شما سوال خواهد کرد که در انجام چه فعالیت های جسمی مشکل دارید .

مشکلات معمول شامل موارد زیر است:

• نمی توان از ارتفاع شانه بالاتر رفت
• امکان پرتاب توپ وجود ندارد
• نمی توانید به سرعت به چیزی برسید
• نمی توانید به پشتتان برسید برای مثال سینه بند ببندید یا پیراهن را داخل شلوار بگذارید
• نمی توانید به پهلو و پشت برسید. برای مثال رسیدن به کمربند ایمنی
• نمی توانید به پهلو بخوابید

شانه یخ زده معمولا توسط متخصصان بی تجربه اشتباها پارگی روتاتور کاف تشخیص داده می شود.

تشخیص دقیق بسیار مهم است. برنامه درمانی و دوره بازیابی با سایر شرایط شانه مانند آرتروز شانه و پارگی روتاتور کاف متفاوت است.

معاینه فیزیکی و فیزیوتراپی شانه یخ زده

فیزیوتراپیست از بیمار می خواهد حرکات شانه را انجام دهد. شانه یخ زده دارای الگوی سفتی کپسولی مشخص است:

چرخش جانبی > خمیدگی > چرخش داخلی.

به طور معمول، استحکام کاف روتاتور به استثنای مهار درد هنوز طبیعی خواهد بود.

شانه های یخ زده معمولا به علت عمیق بودن آسیب شناسی در معاینه لمسی، بدون نقص هستند. حرکات سریع در مرحله اول بسیار درناک است و بیماران مشتاق هستند از حرکات سریع مانند رسیدن یا پرتاب یا گرفتن جلوگیری کنند.

تحقیقات شانه یخ زده

در بعضی موارد، ممکن است برای رد سایر علل درد شانه به اشعه X یا  MRI مراجعه کنید. پرتوهای ایکس قادر به تشخیص شانه یخ زده نیستند. MRI یا ترجیحا MRA می تواند یک تشخیص قطعی را ارائه دهد.

آرتروگرافی شانه دو طرفه است، هرچند اگر یک متخصص شانه ماهر بیمار را ارزیابی کند، معمولا این مورد لازم نیست.

چه کسی احتمال دارد از شانه یخ زده رنج ببرد؟

شانه یخ زده بیشتر در افرادی که 40 تا 60 سال سن دارند رخ می دهد. این بیماری می تواند اولیه و بدون علت شناخته شده یا ثانویه باشد که با یک بیماری زمینه ای یا صدمه همراه باشد.

تعدادی از عوامل خطر وجود دارد که شما را برای توسعه شانه یخ زده مستعد می کند.

این موارد شامل:

• تروما شانه
• جراحی
• دیابت
• شرایط التهابی
• عدم تحرک شانه
• بیماری خود ایمنی
• سرطان دهانه رحم
• پرکاری/ کم کاری تیروئید

تقریبا 20% افرادی که به شانه یخ زده مبتلا بوده اند در آینده شانه دیگر نیز منجمد خواهد شد.

درمان شانه یخ زده و فیزیوتراپی

درمان شانه یخ زده به این بستگی دارد که بیمار در چه مرحله ای قرار داشته باشد و متناسب با نیازهای خاص وی باشد.

1-انجماد

تسکین درد و ممانعت از سایر علل احتمالی شانه یخ زده در این مرحله متمرکز است.

تکنیک های کاهش درد ممکن است شامل داروهایی باشد که توسط پزشک تجویز شده است.

تزریق کورتیکواستروئید داخل کپسولی ممکن است در این مرحله اعمال شود اما به نظر می رسد پس از گذشت چند هفته اول، بی اثر می شود.

 تزریق کورتیکواستروئید داخل کپسولی به طور موردی در حالی که درد غیر قابل تحمل است اعمال می شود. لطفا در مورد توصیه های سریع متخصص شانه خود جستجو کنید.

تحرک بسیار ملایم شانه، آزاد سازی عضلات، طب سوزنی، سوزن خشک و کینزیولوژی برای تسکین درد میتوانند در این مرحله به التهاب دردناک کمک کنند.

استفاده از دستگاه TENS کاهش درد و افزایش دامنه حرکات را نشان داد. ( Page و Labbe ، 2010 )

مهم است که شانه یخ زده را در این مرحله تشدید نکنید، که متاسفانه عوارض جانبی پزشک یا بیمار بیش از حد است.

2- یخ زده

درمان فراگیر در مرحله اولیه می تواند آماس غشای مفصلی کپسولی و متعاقبا درد را تشدید بخشد. یک فیزیوتراپیست با تجربه شانه می داند که چقدر کافی است و چه مقدار خیلی زیاد است.

از تحرک و کشش های مفصل شانه نرم و خاص، تکنیک های آزادسازی عضلات، طب سوزنی، سوزن خشک و تمریناتی برای بازیابی دامنه و قدرت برای بازگشت سریع عملکرد استفاده می شود.

باید مراقب بود که هیچ گونه ورزشی که بیش از حد تهاجمی باشد، معرفی نشود.

به خصوص، تحرک با حرکات (MWM) به شیوه تکنیکی موثرترین و موثرتر از تمرینات کششی به تنهایی است.

 MWM ها تکنیک های خاصی هستند که توسط فیزیوتراپیست های آموزش دیده مناسب شانه، انجام می شوند.

تکنیک های ماساژ و ماساژ درمانی اختصاصی دامنه حرکت شانه را افزایش می دهد، بنابراین، اثر بخشی ماساژ اطراف بافت نرم شانه را مطمئنا باید به عنوان یک گزینه درمانی در نظر گرفت.

هیدرولیاتیک روشی است که شامل تزریق ماده ای شور به همراه کورتیزون و بی حس کننده موضعی به داخل کپسول برای باد کردن و کشش کپسول انجام می شود.

تصور می شود که این کار به کشش و تجزیه جای زخم کپسول و چسبندگی کمک می کند.

محققان به این پی نبرده اند که هیدرولیاتیک به علاوه فیزیوتراپی موثرتر از فیزیوتراپی به تنهایی نیست.

3- ذوب شدن

مرحله سوم مرحله ای است که شما می توانید در آن از پیشرفت و بهره مندی از تحرکات، حرکات کششی و تمرینات خاص توسط فیزیوتراپیست بهره مند شوید.

محققان گزارش کرده اند که تجویز خوب حرکات شانه و کشش ها بهترین فرصت برای بازگشت سریع حرکات کامل شانه و عملکرد روزانه است.

با افزایش دامنه حرکت، فیزیوتراپیست قادر خواهد بود پیشرفت های ورزشی از جمله، تقویت تمرینات برای کنترل و حفظ دامنه حرکتی که اخیرا پیدا کرده اید، را ارائه دهد.

فیزیوتراپی شانه یخ زده در این مرحله از ذوب، موثرترین است.

جراحی شانه یخ زده

شانه یخ زده شرایطی است که در بیشتر موارد بین 18 تا 24 ماه برطرف می شود. 60% تا 80% از مبتلایان شانه یخ زده به طور مطلوبی به درمان غیر جراحی پاسخ خواهند داد.

جراحی شانه ممکن است در مواردی که بهبودی کافی پس از یک برنامه فیزیوتراپی مناسب حاصل نشود، انجام گیرد.

 در طی مراحل “دیر یخ زدن یا ذوب شدن”، ممکن است جراح شانه برای حفظ دامنه حرکتی که اخیرا به دست آورده اید، یک آرتروسکوپی آزادسازی را در ترکیب با دستکاری تحت بی حسی به علاوه برخی فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی در نظر بگیرد.

این ترکیب درمانی در اکثر موارد می تواند تا 80% گرفتگی شما را بهبود بخشد.

در عمل جراحی کپسول می توان دید که، بیشتر بیماران را طی 6 تا 12 هفته به سرکار می گرداند.

برای مشاوره خاص در مورد جراحی شانه یخ زده، لطفا با جراح شانه خود مشورت کنید.

آیا می توانید از شانه یخ زده جلوگیری کنید؟

در حالی که شروع خود به خودی شانه یخ زده از مبنای ناشناخته ای است، می توانید با جلوگیری از طولانی بودن مدت عدم فعالیت شانه، مانع از شانه یخ زده ناشی از بی حرکتی شوید.

به عنوان مثال، بعد از عمل جراحی یا آسیب دیدگی شانه.

اگر آسیب دیدگی شانه یا بازو دارید، همیشه توصیه می شود در مورد تمرینات از مشاور حرفه ای شخصی مانند فیزیوتراپیست شانه خود بخواهید که از پیشرفت شانه یخ زده ثانویه جلوگیری کند.

این امر به ویژه در صورتی که در گروه های پر خطر قرار دارید، مهم است.

برای دریافت مشاوره و درمان شانه یخ زده با فیزیوتراپی و آغاز درمان فیزیوتراپی شانه یخ شده با کلینیک یادمان در غرب تهران ، سعادت آباد تماس بگیرید.

شماره تماس های کلینیک برای دریافت مشاوره 02188088541 – 02188074196

آدرس و اطلاعات تماس کلینیک یادمان