لیزر درمانی
لیزر درمانی چیست؟
لیزر درمانی روشی است که در آن از نور متمرکز شده برای درمان استفاده میشود.
برخلاف اکثر منابع نوری، طول موج نور ناشی از لیزر (لیزر به معنای تقویت نور بوسیله امواج تحریک شده است) را میتوان به میزان نیاز تنظیم کرد و بسته به هدف مورد استفاده میتوان امواج ضعیف یا خیلی شدیدی را ایجاد کرد.
شدت نور لیزر میتواند بقدری شدید باشد که از آن برای شکل دادن الماس یا برش فولاد استفاده کرد.
در علم پزشکی، استفاده از لیزر به جراحان این امکان را میدهد تا با تمرکز روی یک ناحیه کوچک، با دقت بیشتری کار کنند که در این صورت آسیب کمتری به بافت های پیرامون منطقۀ جراحی شده وارد میشود.
لیزر درمانی، در مقایسه با جراحی های سنتی عوارضی چون درد و ورم ندارد و محل زخم ناشی از عمل جراحی، بر روی بدن بیمار کمتر نمایان خواهد بود؛ با این حال لیزر درمانی روشی پر هزینه است که نیاز به درمان های مکرر (ممکن است طی چند مرحله نتیجه بخش باشد.) دارد.
از لیزر درمانی در چه مواردی استفاده میشود؟
از لیزردرمانی برای موارد زیر استفاده میگردد:
- کوچک کردن یا از بین بردن تومورها، پولیپ ها یا بافت های رشد یافته ای که احتمال سرطانی شدن شان وجود دارد.
- از بین بردن علائم سرطان
- از بین بردن سنگ کلیه
- برداشتن بخشی از پروستات
- ترمیم جداشدگی شبکیه
- بهبود قدرت بینایی
- درمان ریزش مو ناشی از آلوپسی( نوعی الگوی تاسی که در قسمت سر شایعتر است.) یا افزایش سن
- درمان درد از جمله کمر دردهای عصبی
علاوه بر خاصیت درمانی، پرتوهای لیزر خاصیت سوزانندگی نیز دارند، که از آن برای سوزاندن موارد زیر استفاده میشود:
- سوزاندن انتهای عصب برای تقلیل درد پس از عمل جراحی
- سوزاندن رگ های خونی برای جلوگیری از خونریزی
- سوزاندن عروق لنفاوی برای کاهش تورم و کنترل گسترش سلول های توموری
لیزر در درمان انواعی از سرطان هایی که در مرحلۀ اولیۀ پیشرفت خود هستند نیز موثر است. مانند:
- سرطان دهانه رحم
- سرطان آلت تناسلی
- سرطان واژن
- سرطان ولوو (مهبل)
- سرطان ریه سلول غیر کوچک
- سرطان پایهای پوست
در درمان سرطان، از لیزر درمانی معمولاً در کنار سایر روشهای درمانی مانند جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی استفاده میشود.
- از لیزر درمانی نیز با اهداف آرایشی و زیبایی نیز استفاده میشود؛ ازجمله:
- برداشتن هر نوع خال، زگیل، ماه گرفتگی و کک و مک
- برداشتن موهای زائد
- از بین بردن چین و چروک ها و لک های پوستی و جای زخم
- پاک کردن تتو
لیزر درمانی زانو
ثابت شده است که لیزر درمانی زانو باعث کاهش درد خفیف تا متوسط زانو و همچنین افزایش حساسیت به فشار و انعطاف پذیری مفصل می شود.
لیزر درمانی دیسک کمر
خوشبختانه لیزر درمانی دیسک کمر می تواند با هدف قرار دادن نه تنها خون، بلکه بافت های اطراف دیسک برای ترمیم سریع تر، درد را کاهش دهد. تابش نور توسط دیسک به طور مستقیم تولید کلاژن، یکی از مواد اصلی فیبروز آنول را تسریع می کند. مدولاسیون نوری لیزر باعث افزایش سلولهای بنیادی می شود که به ترمیم بافت آسیب دیده عضلانی و همچنین سلول های عصبی کمک می کنند.
التهاب و تورم نیز توسط لیزر درمانی دیسک کمر کاهش می یابد. دقت داشته باشید که لیزر درمانی دیسک کمر یک اثر افزایشی دارد و برای دستیابی به نتایج پایدار که مشکل را به شکل ریشه ای حل می کنند و نه فقط علائم را، به چند جلسه لیزر درمانی دیسک کمر نیاز است.
لیزر درمانی دیسک گردن
لیزر درمانی دیسک گردن چگونه کار می کند؟ در طی انجام لیزر درمانی برای دیسک گردن، لیزر مستقیماً روی ناحیه ای که درد دارد قرار می گیرد. با استفاده از لیزر در ناحیه گردن، التهاب به صورت داخلی کاهش می یابد و در نتیجه لیزر درمانی دیسک گردن به تحریک جریان خون کمک می کند، فشار دیسک را کاهش می دهد و باعث تسریع روند بهبود طبیعی بدن می شود.
در طول دوره های درمانی ممکن است به دلیل استفاده از نور مادون قرمز احساس گرمت داشته باشید. هر جلسه لیزر درمانی دیسک گردن می توانند از 5 تا 20 دقیقه طول بکشد و بسیاری از بیماران پس از سه یا چند بار درمان، بهبود مشخصی را تجربه می کنند.
چه افرادی نباید از لیزر درمانی استفاده کنند؟
جراحی های زیبایی پوست و جراحی چشم، به وسیلۀ لیزر از جراحی های پرطرفدار محسوب میشوند. با این حال برخی از مردم معتقدند که خطرات احتمالی لیزردرمانی ممکن است از مزایای آن بیشتر باشد.
برای مثال، برخی از مشکلات پوستی ممکن است با لیزردرمانی تشدید شود و همچنین مانند سایر جراحی های متداول، در صورتی که بیمار از سطح پایینی از سلامت عمومی برخوردار باشد، عوارضی را به همراه خواهد داشت.
بهتر است که قبل از تصمیم گیری در مورد عمل جراحی با لیزر، با پزشک متخصص مشورت کرد.
سن، سلامت عمومی، برنامه مراقبت های سلامتی بیمار و هزینه جراحی لیزر عواملی هستند که در انتخاب روش های جراحی (سنتی یا لیزر درمانی) تاثیر میگذارند.
به عنوان مثال، افراد زیر 18 سال، نباید جراحی چشم لیزیک انجام دهند.
چگونه باید برای لیزر درمانی آماده شد؟
بیمار باید از شرایط ریکاوری پس از عمل جراحی مطئن شود. همچنین توصیه میشود که بیمار همراهی داشته باشد تا بعد از جراحی او را به خانه ببرد، زیرا ممکن است بعد از جراحی هنوز تحت تاثیر داروهای بیهوشی یا بیحسی باشد.
بنا بر توصیۀ پزشک، ممکن است لازم باشد تا بیمار چند روز قبل از عمل، اقداماتی را به منظور اطمینان بیشتر بکار گیرد برای مثال مصرف هرگونه دارویی که منجر به لخته شدن خون میشود، مانند رقیق کننده خون را متوقف کند.
لیزر درمانی چگونه انجام میشود؟
تکنیک های لیزردرمانی با توجه به روش جراحی متفاوت خواهد بود.
به منظور درمان یک تومور سرطانی، از یک آندوسکوپ ( لوله نازک، سبک و انعطاف پذیر) برای هدایت لیزر و مشاهده بافت های داخل بدن استفاده میشود.
آندوسکوپ از طریق دهانه ای مانند دهان وارد بدن میشود، سپس جراح، با هدف گیری بافت های سرطانی از لیزر برای تجزیه کردن یا از بین بردن تومور استفاده میکند.
در جراحی های زیبایی، از لیزر معمولاً بطور مستقیم بر روی پوست استفاده میشود.
لیزر درمانی دیسک کمر
در لیزر درمانی دیسک کمر فرکانس بسیار خاصی از نور در لیزر درمانی با شدت کم مورد استفاده قرار می گیرد و به سلولها برای بهبودی انرژی می بخشد. لیزر درمانی دیسک کمر در مواردی که سایر روش های محافظه کارانه در تسکین درد کاربرد نداشته باشند، موثر است. مطالعات تصویربرداری نشان داده است که با لیزرتراپی دیسک کمر می توان اندازه بیرون زدگی دیسک را کاهش داد. هنگامی که فشار روی ریشه عصب کاهش یافت، درد و بی حسی از بین می رود. همچنین لیزر درمانی دیسک کمر با تحریک سلول های درون بافتی اطراف قطعه دیسک و سپس کاهش التهاب، باعث بهبودی می شود.
لیزر درمانی دیسک گردن
لیزر درمانی دیسک گردن چگونه کار می کند؟ در طی انجام لیزر درمانی برای دیسک گردن، لیزر مستقیماً روی ناحیه ای که درد دارد قرار می گیرد. با استفاده از لیزر در ناحیه گردن ، التهاب به صورت داخلی کاهش می یابد و در نتیجه لیزر درمانی دیسک گردن به تحریک جریان خون کمک می کند، فشار دیسک را کاهش می دهد و باعث تسریع روند بهبود طبیعی بدن می شود.
لیزر درمانی زانو
لیزر تراپی گزینه ای درمانی برای برخی از انواع دردهایی است که اغلب مرتبط با زانو هستند. تحقیقات درباره لیزر تراپی در مراحل ابتدایی بوده و اغلب شرکت های بیمه هنوز هم آن را درمانی آزمایشی قلمداد می کنند. به هر حال مطالعات نشان داده اند لیزر درمانی زانو سبب کاهش درد زانو می شود.
انواع روش های لیزر درمانی کدام است؟
رایج ترین روش های جراحی به کمک لیزر شامل موارد زیر میشود:
- جراحی انکساری چشم(اغلب به آن لیزیک گفته میشود.)
- سفید کردن دندان
- برداشتن جای زخم، تتو و چین و چروک پوست
- درمان آب مروارید و از بین بردن تومور
از لیزرهای (پرتوهای لیزر) مختلف به روش های مختلفی استفاده میشود. به عنوان مثال، لیزرهای دی اکسید کربن (CO2) برش های کم عمقی ایجاد میکنند. بهمین خاطر از آنها اغلب برای درمان سرطان های سطحی مانند سرطان پوست استفاده میشود.
لیزرهای آرگون نیز برش های کم عمقی ایجاد میکنند و از آنها میتوان برای فعال کردن داروهای حساس کننده نور (با نور فعال شده) در طول درمان فتودینامیکی(درمانی است که از دارویی به نام داروی حساس به نور و یا عامل حساسکننده به نور و نوع خاصی از نور استفاده میکنند.) استفاده کرد.
این روش درمانی، از لیزر و شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده میکند.
لیزرهای Nd:YAG در امتداد فیبرهای نوری حرکت میکنند و قادر به درمان سرطان در اندام های داخلی هستند.
از این لیزر در ترموتراپی بینابینی القاشده استفاده میشود که لیزر از طریق فیبر نوری منتشر شده و سلول های سرطانی را میسوزاند و از بین میبرد.
لیزر درمانی سطح پایین (LLLT) که لیزر درمانی سرد نیز خوانده میشود برای انجام جراحی های جزئی و ترمیم بافت ها استفاده می شود.
برای استفاده از این لیزر، نور لیزر به طول موج بین 600 تا 980 نانومتر تنظیم میشود. دستگاه هایی موجود است که از لیزر LLLT برای کمک به ترک سیگار استفاده میکند.
اگرچه مدارک متقنی دربارۀ تاثیر این لیزر در ترک سیگار هنوز در دسترس نیست.
لیزر درمانی چه خطراتی دارد؟
لیزر درمانی خطراتی به همراه دارد. از جمله عوارض آن در درمان های پوستی میتوان موارد زیر را نام برد:
- خون ریزی
- عفونت
- درد
- زخم
- تغییر در رنگ پوست
همچنین لازم به ذکر است که گاهی تاثیر لیزر درمانی دائمی نبوده و برای رسیدن به نتیجۀ رضایت بخش باید چندین بار آن را تکرار نمود.
برخی از روش های لیزردرمانی نیاز به بیهوشی بیمار دارد که این خود عوارض و خطرات مختص به خود را به همراه دارد. از جمله:
- ذات الریه
- احساس گیجی پس از بهوش آمدن
- حمله قلبی
- سکته مغزی
همچنین به علت پرهزینه بودن روش های لیزر درمانی برای همه قابل استفاده نیست.
مزایایی لیزر درمانی چیست؟
لیزر به نسبت ابزارهای جراحی سنتی دقیقتر بوده و برش های کوتاهتر و کم عمق تری را بر روی پوست ایجاد میکند که این خود، آسیب کمتری به بافت ها وارد میکند.
فرایند عمل جراحی به کمک لیزر معمولاً کوتاهتر از جراحی های سنتی است بهمین خاطر اگر عمل جراحی به روش لیزردرمانی نیاز به بیهوشی داشته باشد از مقدار کمتری از داروی بیهوشی استفاده خواهد شد.
این روش جراحی اغلب به صورت سرپایی انجام میشود و دیگر نیازی به بستری شدن بیمار در بیمارستان نیست.
همچنین معمولا بیمارانی که با لیزر جراحی میشوند، سریع تر بهبود پیدا میکنند و بیمار به نسبت جراحی های سنتی درد، تورم و جای زخم کمتری خواهد داشت.
پس از لیزر درمانی چه اتفاقی میافتد؟
فرایند بهبودی پس از جراحی لیزر مشابه عمل جراحی معمولی بوده و ممکن است لازم باشد که بیمار چند روز اول پس از عمل استراحت کند و از مسکن های بدون نسخه برای کاهش درد و التهاب استفاده کند.
بهبودی پس از عمل جراحی با لیزر، بسته به نوع درمان و اینکه چقدر از بدن تحت تاثیر درمان قرار گرفته است، میتواند متفاوت باشد.
پس از عمل جراحی با لیزر نیز لازم است تا بیمار از تمامی توصیه های پزشک کاملاً پیروی کند.
به عنوان مثال، پس از جراحی با لیزر پروستات، ممکن است بیمار نیاز به سوند ادراری داشته باشد که بتواند بلافاصله پس از عمل ادرار کند.
پس از عمل جراحی لیزری پوست، ممکن است بیمار در اطراف ناحیه درمان شده علائمی چون تورم و خارش و تغییر رنگ پوست داشته باشد، برای همین منظور پزشک احتمالاً استفاده از یک پماد موضعی را تجویز کند و یا برای جلوگیری از نفوذ هوا و رطوبت به آن، آن را بانداژ کند.
رعایت نکات زیر در دوهفتۀ اول پس از عمل ضروری است:
- استفاده ازداروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد
- شست و شوی مرتب آن ناحیه با آب
- استفاده پماد پترولاتیوم یا وازلین
- استفاده از کمپرس یخ برای کاهش ورم و التهاب
- خودداری از کندن پوسته های ناحیه آسیب دیده
پس از مدتی، پوست قسمتی که عمل شده ترمیم شده و پوست های جدیدی بر روی آن رشد خواهد کرد، در صورت تمایل میتوان از کرم های آرایشی برای پوشاندن قرمزی آن ناحیه استفاده کرد.
شماره های تماس کلینیک فیزیوتراپی یادمان : 02188088541 / 02188074196