اسپوندیلوز گردنی چیست؟
اسپوندیلوز گردنی یک بیماری شایع و مربوط به سن است که بر مفاصل و دیسک های مهره های گردنی اثر می گذارد.
این بیماری با نام آرتروز گردن و التهاب مفصل گردن نیز شناخته می شود.
اسپوندیلوز گردنی در اثر ساییدگی غضروف و استخوان ها به وجود می آید و مادامی که عمدتا در اثر سن بروز می کند، می تواند علل دیگری هم داشته باشد.
کلینیک کلیولند در آمریکا اعلام کرده این بیماری در بیش از 90 درصد افراد 60 سال به بالا وجود دارد.
برخی مبتلایان به بیماری، هیچ گاه علائم آن را تجربه نمی کنند. در برخی دیگر موجب درد مزمن و شدید و خشکی می شود.
با این حال، بسیاری از مبتلایان قادر به مدیریت فعالیت های روزمره خود هستند.
علل اسپوندیلوز گردنی
استخوان ها و غضروف محافظ داخل گردن، مستعد فرسودگی هستند و می توانند منجر به اسپوندیلوز گردنی شوند. علل احتمالی این بیماری عبارت اند از:
خار استخوانی
این رشد بیش از اندازه استخوان، نتیجه تلاش بدن برای رشد استخوان اضافی است تا ستون فقرات محکم تر شود.
با این حال، استخوان اضافی می تواند به نواحی حساس ستون فقرات مثل نخاع و اعصاب فشار وارد آورده و باعث درد شود.
دیسک های دهیدراته
در بین استخوان های ستون فقرات، دیسک هایی وجود دارد که بالشتک هایی ضخیم و شبیه به پد هستند و شوک ناشی از بلند کردن، چرخیدن و دیگر فعالیت ها را جذب می کنند.
ماده ژل مانند درون این دیسک ها می توانند به مرور زمان خشک شوند.
این مساله باعث می شود استخوان ها (مهره های ستون فقرات) بیشتر به هم ساییده شوند؛ و این موضوع می تواند دردناک باشد.
این فرایند می تواند در دهه 30 زندگی آغاز شود.
فتق دیسک
دیسک های ستون فقرات می توانند دچار ترک شوند که خود باعث نشتی مواد داخل بالشتک خواهد شد.
این مواد می تواند به نخاع و اعصاب فشار وارد آورده و منجر به علائمی هم چون بی حسی بازو و دردی می شود که تا پایین کشیده خواهد شد.
آسیب
در صورت آسیب دیدن گردن (برای مثال در حین زمین خوردن یا تصادف اتومبیل)، روند پیری می تواند سرعت گیرد.
سخت شدن رباط
طناب های محکمی که استخوان های ستون فقرات را به یکدیگر متصل می کنند، می توانند با گذشت زمان سفت تر شوند؛ این مساله بر حرکت گردن تاثیر گذاشته و باعث احساس خشکی در گردن می شود.
استفاده بیش از حد
برخی مشاغل یا عادت ها با حرکاتی مکرر سر و کار دارند (از جمله کار ساختمان سازی) که باعث اعمال فشار زیاد به ستون فقرات شده و منجر به فرسودگی زودرس می گردد.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی گردن
عوامل پر خطر برای این بیماری
خطرناک ترین عامل اسپوندیلوز گردنی، افزایش سن است. اسپوندیلوز گردنی اغلب در نتیجه تغییرات ناشی از سن در مفاصل گردن، ایجاد می شود.
عوامل دیگری به جز افزایش سن که می توانند باعث اسپوندیلوز گردنی شوند عبارت اند از:
- صدمه به گردن
- فعالیت های مربوط به کار که با بلند کردن اشیاء سنگین، فشار مضاعفی بر گردن وارد می کنند
- نگه داشتن گردن در وضعیتی ناراحت به مدت طولانی یا تکرار حرکات گردن در طول روز (فشار مکرر)
- عوامل ژنتیکی (سابقه خانوادگی اسپوندیلوز گردنی)
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن و بی تحرک بودن
علائم اسپوندیلوز گردنی
اکثر افراد مبتلا به اسپوندیلوز گردنی، علائم بارزی ندارند؛ اما در صورت بروز می توانند از خفیف تا شدید باشند و به تدریج پیشرفت کنند یا ناگهانی رخ دهند.
یک علت رایج، درد در اطراف کتف است. برخی از درد در بازو و انگشتان رنج می برند. این درد می تواند در حالت های زیر افزایش یابد:
- ایستادن
- نشستن
- عطسه گردن
- سرفه کردن
- خم کردن گردن به عقب
یک علت شایع دیگر، ضعف عضلانی است. ضعف عضلانی، بلند کردن بازو ها یا در دست گرفتن محکم اشیاء را دشوار می سازد.
دیگر علل رایج عبارت اند از:
- سفتی گردن که بدتر می شود
- سر دردی که اغلب در قسمت عقب سر به وجود می آید
- مور مور شدن و بی حسی که بیشتر بر شانه ها و بازو ها اثر می گذارد؛ اگرچه می تواند در پاها نیز رخ دهد
بیشتر بخوانید: علائم دیسک گردن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دچار حمله ناگهانی مور مور شدن یا بی حسی در شانه، بازو ها، یا پاها شدید، یا اگر کنترل روده یا مثانه خود را از دست دادید، با پزشک صحبت کرده و در اسرع وقت به دنبال فوریت های پزشکی باشید.
این یک وضعیت اورژانسی پزشکی است.
اگر درد و ناراحتی شما شروع به ایجاد اختلال در فعالیت های روزانه تان کرد، باید به پزشک مراجعه کنید.
اگرچه این بیماری اغلب نتیجه افزایش سن است، درمان هایی برای کاهش درد و سفت شدگی در دسترس هستند.
آزمایش های تشخیص بیماری
تشخیص اسپوندیلوز گردنی با رد سایر بیماری های احتمالی مثل فیبرومیالژیا همراه است.
این تشخیص هم چنین شامل آزمایش حرکتی و تعیین اعصاب، استخوان ها و عضلات آسیب دیده است.
پزشک یا فرد را درمان می کند و یا او را جهت آزمایش های بیشتر به متخصص ارتوپد، عصب شناس، یا جراح مغز و اعصاب ارجاع می دهد.
معاینه بالینی
پزشک با پرسیدن سوالاتی درباره علائم فرد، شروع کرده و سپس مجموعه ای از آزمایشات را انجام می دهد.
معاینات معمول شامل آزمایش رفلکس، بررسی ضعف عضلانی یا نقوص حسی، و آزمون دامنه حرکتی گردن می شود.
پزشک احتمالا می خواهد نحوه راه رفتن فرد را مشاهده کند.
همه این ها به او کمک می کند تا اگر اعصاب و نخاع فرد تحت فشار زیادی باشد، بتواند آن را تشخیص دهد.
اگر پزشک مظنون به اسپوندیلوز گردنی باشد، برای تایید تشخیص خود آزمایش های تصویر برداری و عملکرد عصبی را انجام خواهد داد.
آزمایش های تصویر برداری
- اشعه ایکس می تواند برای بررسی خار استخوانی و دیگر اختلالات استفاده شود.
- سی تی اسکن می تواند جزئیات تصویری بیشتری از گردن را فراهم کند.
- اسکن ام آر آی، تصاویر را با استفاده از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی تولید کرده و به پزشک در یافتن محل گیر افتادگی عصب کمک می کند.
- در یک میلوگرام، با تزریق رنگ قسمت های مختلف ستون فقرات را نشان می کنند.
سپس از سی تی اسکن یا پرتو ایکس برای فراهم کردن جزئیات تصویری بیشتر این نواحی استفاده می کنند.
- نوار عصب و عضله (EMG) نیز برای بررسی عملکرد طبیعی اعصاب در حین ارسال سیگنال به عضلات استفاده می شود. این آزمایش، فعالیت الکتریکی اعصاب را محاسبه می کند.
- مطالعات هدایت عصبی، سرعت و قدرت سیگنال های ارسالی توسط عصب را بررسی می کند.
این آزمایش با قرار دادن الکترود ها روی پوست و در جایی که عصب واقع است، انجام می شود.
درمان اسپوندیلوز گردنی
درمان اسپوندیلوز گردنی بر تسکین درد، کاهش خطر آسیب دائمی، و کمک به داشتن زندگی عادی متمرکز است.
روش های غیر جراحی معمولا بسیار موثر هستند.
فیزیوتراپی
پزشک می تواند فرد را برای درمان به یک متخصص فیزیوتراپی معرفی کند. فیزیوتراپی به کشش عضلات گردن و شانه کمک می کند.
این کار، عضلات را تقویت کرده و در نهایت به تسکین درد کمک می کند.
فرد هم چنین ممکن است انقباض گردن هم داشته باشد.
این کار شامل استفاده از وزنه برای افزایش فاصله بین مفاصل گردنی و کاهش فشار وارد بر دیسک های گردن و ریشه های عصبی است.
بیشتر بخوانید: تمرینات فیزیوتراپی گردن
دارو ها
در صورتی که دارو های بدون نسخه جواب ندهند، احتمالا پزشک دارو های خاصی را تجویز می کند که شامل موارد زیر است:
- دارو های شل کننده عضلات مثل سیکلوبنزاپرین (Fexmid) برای درمان اسپاسم های عضلانی
- مخدر هایی مانند هیدروکودون (نورکو) برای تسکین درد
- دارو های ضد صرع مثل گاباپنتین (نورونتین) برای تسکین درد حاصله ازآسیب عصبی
- تزریقات استروئید هم چون پردنیزون جهت کاهش التهاب بافت و متعاقبا کاهش درد
- تجویز دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID ها) مانند دیکلوفناک (ولتارن XR) برای کاهش التهاب
جراحی
اگر وضعیت فرد شدید است و دیگر روش های درمانی بر او کارساز نیست، احتمالا نیاز به جراحی دارد.
این عمل، شامل برداشتن خار استخوان ها، قسمت هایی از استخوان گردن، یا فتق دیسک جهت فراهم سازی فضای بیشتر برای نخاع و اعصاب است.
جراحی به ندرت برای اسپوندیلوز گردنی ضروری است. با این حال اگر درد شدید باشد و بر توانایی حرکت دادن بازو ها تاثیر بگذارد، احتمالا پزشک آن را توصیه خواهد کرد.
درمان های خانگی
اگر وضعیت فرد، خفیف باشد می تواند مواردی را برای درمان در خانه امتحان کند.
- مصرف مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول)، یا دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی که شامل ایبوپروفن (ادویل) و ناپروکسن سدیم (آلو) است.
- استفاده از پد حرارتی یا پک سرد روی گردن برای کاهش درد عضلات مصدوم
- ورزش منظم برای کمک به تسریع بهبودی
- پوشیدن بریس گردن یا گردن بند نرم جهت تسکین موقت.
با این حال نباید بریس یا گردن بند را در بازه های زمانی طولانی استفاده کرد چرا که می توانند عضلات را تضعیف کنند.
دورنمای اسپوندیلوز گردنی
اسپوندیلوز گردنی یک بیماری رایج و اغلب مرتبط با سن است که باعث سفتی، ناراحتی، و سر درد های مربوط به درد گردن می شود.
معمولا پزشک قادر به برگردان بیماری به وضعیت عادی نیست اما می تواند درمان های سنتی را برای کمک به مغلوب کردن ناراحتی و درد پیشنهاد دهد.
متخصصین فیزیوتراپی مرکز توانبخشی یادمان، با انجام ارزیابی کاملی برای تشخیص صحیح علت درد، ناراحتی یا محدودیت حرکتی گردن می توانند درمان موثری را برای انواع مختلف به کار گیرند تا بیمار در مسیر بهبودی قرار گیرد.
شماره تماس های کلینیک یادمان : 02188088541 – 02188074196