درد استخوان دنبالچه (پایین ترین قسمت ستون فقرات)، معمولا به طور ناگهانی و پس از یک آسیب بدیهی رخ می دهد.
این درد هم چنین می تواند در طول زمان و بدون هیچ علت آشکاری ظاهر شود. ممکن است درد دنبالچه تا باسن، ران یا حتی مقعد نیز گسترش یابد.
این درد می تواند نشستن را دشوار و ورزش کردن را دردناک سازد یا حتی باعث مختل شدن خواب شود.
درمان صحیح مانند برخی سیاست های مدیریتی خانگی می تواند کارساز باشد.
در این مقاله به علل درد دنبالچه، چگونگی تشخیص و روش های درمان آن می پردازد.
بررسی درد دنبالچه
اصطلاح فنی درد دنبالچه، کوکسیدینی است. در اکثر افراد این درد، ملالت آور و نبض دار است و احساسی مانند اسپاسم عضلانی دارد.
برخی از مبتلایان نیز تیر کشیدنی حاد را تجربه می کنند. این درد ممکن است در حین فعالیت فیزیکی یا نشستن مدید ایجاد شود.
این درد می تواند به سمت پایین و پاها یا به طرف بالا و کمر سرایت کند. هم چنین ممکن است در خود دنبالچه یا عضلات و ساختارهای اطراف احساس شود.
گاهی اوقات بسته به علت، درد دنبالچه هم زمان با موارد زیر بروز می کند:
- حالت تهوع و استفراغ
- فقدان ادراک حسی
- ضعف عضلانی
- ناراحتی های گوارشی مثل درد در مقعد
علل درد استخوان دنبالچه
طیف وسیعی از معضلات مربوط به سلامتی، از موارد خفیف گرفته تا وخیم، می توانند باعث درد دنبالچه شوند.
این درد اغلب به خودی خود و منحصرا با مدیریت خانگی از بین می رود.
بنابراین اگر درد خفیف باشد و علت مشخصی نداشته باشد، می توان چند هفته تا پیگیری مراقبت پزشکی صبر کرد.
شایع ترین منابع درد دنبالچه عبارت اند از:
- ضربه: می تواند به خود دنبالچه یا به عضلات محیطی آن وارد شود. برای مثال، افتادن از دوچرخه می تواند به دنبالچه آسیب بزند، در حالی که برخورد با دیوار، درد را از سمت عضلات دیگر به دنبالچه بکشاند.
- نشستن: به خصوص برای مدت طولانی یا در وضعیت های ناخوشایند.
- تروما در طول زایمان: دنبالچه می تواند در حین تولد نوزاد، آسیب ببیند یا حتی بشکند.
- دژنراسیون: در اعصاب یا مفاصل
- فشردگی: می تواند در زمان اعمال فشار در دوره بارداری به عصب ها وارد َشود.
- اختلال در کارکرد دیافراگم لگنی: غالبا در اثر زایمان رخ می دهد.
- سندرم لواتور: بیماری است که باعث اسپاسم در عضلات مقعد می شود. این درد می تواند به دنبالچه، باسن یا دیگر نواحی نزدیک کشیده شود.
- تقلا کردن: می تواند به دلیل یبوست یا بواسیر باشد.
- مشکلات ستون فقرات: برای مثال جراحی ستون فقرات یا بیماری دژنراتیو دیسک.
- عفونت ها، تومور ها، خار استخوانی و استخوان رست: این ها به ندرت می توانند علت درد دنبالچه باشند.
مدیریت درد استخوان دنبالچه
برخی استراتژی ها هستند که می توانند به درد دنبالچه کمک کنند؛ از جمله:
داروهای بدون نسخه
برای مثال ایبوپروفن، آسپرین، یا استامینوفن
حرکات کششی و ورزشی ملایم
اگر فرد به اندازه کافی برای انجام تمرینات ورزشی سالم باشد، یوگا یا پیلاتس می تواند باعث کشش عضلات پیرامون دنبالچه شود و موجب تسکین درد مربوط به آسیب دیدگی های خفیف یا نشستن های مدید گردد.
تعامل میان آسیب و سبک زندگی
یک آسیب جزئی می تواند اثرات ماندگاری داشته باشد.
شخصی که دچار آسیب دنبالچه شده شاید به طور ناخودآگاه عضلات اطراف را منقبض کرده یا از ورزش پرهیز کند.
این عمل باعث کندی فرایند بهبودی یا حتی ضعف یا آسیب عضلات محیطی می شود.
در نتیجه با گذشت زمان، حتی با وجود التیام آسیب اصلی، احتمال وجود درد مزمن وجود دارد.
افزایش سطح فعالیت
افرادی که بیشتر طول روز باید پشت میز بنشینند، می بایست هر یک ساعت یک بار به مدت یک دقیقه وقفه هایی برای راه رفتن یا تغییر به وضعیت ایستاده را در نظر بگیرند.
نشستن روی بالشتک دوناتی
این کار به جلوگیری از اعمال فشار بر دنبالچه کمک می کند.
اعمال یخ یا گرما بر موضع
تغییر مداوم پک های گرم و سرد، جریان خون را افزایش، و التهاب را کاهش می دهد و موجب سرعت بخشی در تسکین درد می شود.
پک داغ را به مدت 15 تا 20 دقیقه اعمال کرده، سپس بعد از یک فاصله زمانی 15 تا 20 دقیقه ای، یک پک سرد را روی موضع قرار دهید.
این فرایند را تا زمانی که می خواهید، تکرار کنید.
ماساژ ملایم قسمت مصدوم
ماساژ دادن عضلات اطراف دنبالچه می تواند کارساز باشد؛ مخصوصا اگر درد در اثر نشستن طولانی مدت یا آسیب عضلات ایجاد شده است.
کرم های موضعی
درست شبیه داروهای بدون نسخه می توانند باعث کاهش درد شوند.
خیس کردن موضع در حمام نمک یا منیزیم سولفات
اگر درد ارجاعی از بواسیر، درد مقعدی یا سندرم لواتور باشد، این راهکار بسیار سودمند است.
بیشتر بخوانید : 4 درد رایج کمر و درمان آنها
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درد دنبالچه تقریبا هیچ وقت، اورژانسی نیست. با این حال اگر درد در اثر ترومای ناگهانی باشد و حالات زیر به وجود بیاید، فرد حتما باید تحت مراقبت فوری پزشکی قرار گیرد:
- فقدان ادراک حسی
- کوفتگی وسیع
- تغییر در حرکت یا هماهنگی
- مور مور شدن در نواحی اطراف می تواند به این معنی باشد که دنبالچه یا ساختار های نزدیک آن شکسته
در شرایط زیر، فرد حتما باید برای جلوگیری از مشکلات احتمالی جدی به پزشک مراجعه کند:
- درد دنبالچه پس از یک یا دو هفته، بهبود نمی یابد.
- درد مزمن، بهبود می یابد اما مجددا باز می گردد.
- درمان های خانگی، درد را بدتر می سازند.
- درد دنبالچه همراه با علائم ناشناخته دیگری است.
- ایجاد تب
تشخیص علت درد استخوان دنبالچه
پزشک برای تشخیص، معاینه جامعی را انجام می دهد که شامل سابقه پزشکی کامل بیمار می شود.
پزشک احتمالا درباره موارد زیر سوال می کند:
- تجربیات مربوط به بارداری ها و زایمان های پیشین
- سابقه بیماری های گوارشی
- هرگونه مشکل عضلانی دیگر
بسته به علائم و سابقه پزشکی، برخی آزمایشات می تواند منبع درد را مشخص کند که شامل این موارد می شود:
- معاینه لگن برای تشخیص دیافراگم لگنی
- معاینه مقعد برای تشخیص این که این عضلات در مشکل پیش آمده دست دارند یا خیر
- آزمایش های تصویر برداری هم چون پرتو ایکس معمولی و اسکن های ام آر آی از دنبالچه و نخاع
- آزمایش های خون برای رد علت های دیگری چون عفونت یا بیماری خود ایمنی
درمان
درمان درد دنبالچه معمولا بر مدیریت علائم تمرکز دارد. رایج ترین راهکار های درمانی شامل این موارد می شود:
فیزیوتراپی درد استخوان دنبالچه
فیزیوتراپیست معمولا توصیه هایی جهت تقویت عضلات محیطی، پشتیبانی از دیافراگم لگنی، یا حرکت کردن و نشستن به شکلی که کمترین احتمال را برای دردناک شدن دنبالچه داشته باشد، ارائه می کند.
تجویز داروهای مسکن
اگر داروهای بدون نسخه تاثیری بر علائم ندارند، احتمالا پزشک اپیوئیدها یا دیگر مسکن ها را تجویز می کند.
عمل جراحی جهت رفع هر گونه مشکل ساختاری
این مشکلات شامل افتادگی دیافراگم لگنی و رحم یا فتق دیسک است. احتمال دارد درمان این موارد نیازمند برداشتن قسمتی از دنبالچه باشد.
داروهای تزریقی
تزریق یک داروی بی حسی موضعی همراه با استروئید یا بدون آن، اغلب می تواند باعث کاهش درد شود.
این کار می تواند کمک حال تنش عضلانی در حین فعالیت فیزیوتراپیست برای رفع علت اصلی درد باشد.
روان درمانی
درمان موثر شگفت انگیزی برای درد مزمن است.
این روش می تواند بخش های روانی درد را اداره کرده، به تحمل درد کمک کند، و از عهده هر مانعی هم چون سبک زندگی بدون تحرک، جهت مدیریت درد برآید.
درمان بیماری های اصلی
درد دنبالچه ای که در اثر تقلای ناشی از بیماری هایی مثل بواسیر ایجاد شده، می تواند با حمام در وان یا عمل جراحی جهت اصلاح بواسیر بهبود یابد.
گاهی اوقات درد دنبالچه به هیچ درمانی نیاز ندارد.
زنانی که درد دنبالچه را در طول بارداری تجربه می کنند، معمولا چند هفته پس از تولد نوزاد متوجه برطرف شدن علائم آن می شوند.
دردی که در اثر آسیب ایجاد شده، می تواند به خودی خود و حتی بدون درمان، رفع شود.
بیشتر بخوانید: درمان درد استخوان دنبالچه (کوکسیدینی) با روش های نوین توانبخشی
برای مشورت با متخصصین فیزیوتراپی و توانبخشی در غرب تهران و شروع برنامه های ورزشی برای مشکلاتی مانند درد استخوان دنبالچه با کلینیک یادمان تماس بگیرید.
شماره های کلینیک : 02188088541 – 02188074196