بیماری پارکینسون نوعی اختلال پیشرونده عصبی است که بر سیستم حرکتی تأثیر می گذارد. علائم پارکینسون به تدریج نمایان می شوند، گاهی اوقات با لرزش شدید در یک دست شروع می شود.
به وجود آمدن لرزش ها رایج هستند، اما این اختلال معمولاً باعث سفتی یا کند شدن حرکت نیز می شود.
در مراحل اولیه بیماری پارکینسون، شاید چهره حالت خاصی از خود نشان ندهد. احتمال دارد بازوها هنگام راه رفتن تکان نخورد.
گفتار کند یا با لکنت همراه شود. علائم پارکینسون با پیشرفت بیماری در گذر زمان بدتر می شود.
اگرچه بیماری پارکینسون قابل درمان نیست، اما داروها می توانند علائم پارکینسون را به میزان قابل توجهی بهبود بخشند. گاهی اوقات، پزشک برای تنظیم مناطق خاصی از مغز و بهبود علائم، جراحی را پیشنهاد میکند.
علائم پارکینسون
نشانه ها و علائم پارکینسون در افراد مختلف، متفاوت است. علائم اولیه می تواند خفیف و بدون توجه خاصی باشد.
علائم پارکینسون از یک طرف بدن شروع می شود و معمولاً بعد از شروع روی هر دو طرف، تاثیر می گذراد.
نشانه ها و علائم پارکینسون شامل موارد زیر می باشد:
- لرزش: لرزش یا لرزیدن معمولاً از یک اندام شروع می شود، اغلب دست یا انگشتان دست. انگشت شست و اشاره را به جلو و عقب می لرزاند، که به لرزش تسبیح گردانی شناخته شده است، دست هنگام استراحت نیز میلرزد.
- حرکت آهسته (برادی کینزی): با گذشت زمان، بیماری پارکینسون می‌تواند حرکت را کند کرده و کارهای ساده را دشوار و وقت گیر کند. احتمالا گام ها هنگام قدم زدن کوتاه تر شود، بلند شدن از صندلی کاری دشوار باشد و هنگام راه رفتن پاهای خود را بکشید.
- عضلات سفت و سخت: امکان دارد سفتی عضلات در هر قسمت از بدن رخ دهد. عضلات سفت می تواند دردناک باشد و دامنه حرکت را محدود کند.
- اختلال در وضعیت ایستادن و تعادل: احتمال دارد وضعیت ایستادن متوقف شود یا در نتیجه بیماری پارکینسون دچار مشکلاتی در حفظ تعادل شوید.
- از دست دادن حرکات اتوماتیک: از دست دادن توانایی انجام حرکات ناخودآگاه از جمله چشمک زدن، لبخند زدن یا تکان دادن بازوها حین راه رفتن.
- تغییر در گفتار: شاید به آرامی، سریع، بریده بریده یا قبل از صحبت کردن تردید داشته باشید. احتمالا گفتار یکنواخت تر از حالت معمول باشد.
- تغییر در نوشتن: احتمال دارد نوشتن دشوار و یا اندازه آن کوچک تر شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود
اگر هر یک از علائم پارکینسون را دارید، به پزشک مراجعه کنید، نه تنها برای تشخیص وضعیت بلکه برای رد سایر دلایل علائم موجود.
علت به وجود آمدن پارکینسون
در بیماری پارکینسون، سلول های عصبی خاصی (نورون ها) در مغز به تدریج تجزیه می شوند یا می میرند.
بسیاری از این علائم ناشی از، از بین رفتن نورون ها است که یک پیام رسان شیمیایی در مغز بنام دوپامین تولید می کند.
هنگامی که سطح دوپامین کاهش می یابد، باعث فعالیت غیرطبیعی مغز و منجر به علائم پارکینسون می شود.
علت بیماری پارکینسون ناشناخته است، اما به نظر می رسد عوامل مختلفی نقش دارند، از جمله:
- ژن ها: محققان جهش های ژنتیکی خاصی را شناسایی کرده اند که می تواند باعث بیماری پارکینسون شود. اما این موارد غیر معمولی است به جز در موارد نادری که بسیاری از اعضای خانواده به بیماری پارکینسون مبتلا هستند.
با این حال، به نظر می رسد تغییرات خاص ژن ها خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش می دهد اما با خطر نسبتاً کمی بیماری پارکینسون برای هر یک از این نشانگرهای ژنتیکی وجود دارد.
- محرک های محیطی: قرار گرفتن در معرض سموم خاص یا عوامل محیطی می تواند خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد، اما خطر نسبتاً کم است.
محققان همچنین خاطرنشان کردند که در مغز مبتلایان به پارکینسون تغییرات بسیاری رخ می دهد، اگرچه هنوز مشخص نیست که چرا این تغییرات رخ می دهد. این تغییرات شامل موارد زیر است:
- حضور اجسام لویی: تعدادی مواد خاص در سلول های مغزی نشانگرهای میکروسکوپی بیماری پارکینسون هستند. این ها اجسام لویی نامیده می شوند و محققان معتقدند که این اجسام لویی سرنخ مهمی را برای علت بیماری پارکینسون در اختیار دارند.
- آلفا سینوکلین در اجسام لویی یافت می شود: اگرچه بسیاری از مواد در اجسام لویی یافت می شوند، دانشمندان معتقدند که مهمترین آن پروتئین طبیعی و گسترده ای به نام آلفا سینوکلین (a- synuclein) است.
در تمام اجسام لویی به صورت انبوه یافت می شود که سلول ها قادر به تجزیه آن ها نیستند. در حال حاضر محققان بیماری پارکینسون بر روی این موضوع تمرکز کرده اند.
عوامل خطر
عوامل خطر بیماری پارکینسون شامل موارد زیر است:
- سن: بزرگسالان جوان به ندرت بیماری پارکینسون را تجربه می کنند. معمولاً از دوران میان سالی یا پیری شروع می شود و خطر با افزایش سن افزایش می یابد. معمولاً افراد در حدود 60 سال یا بالاتر به این بیماری مبتلا می شوند.
- وراثت: نسبت نزدیک با بیمار مبتلا به پارکینسون احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. با این حال، خطر ابتلا هنوز کم است، مگر اینکه در خانواده خود بستگان زیادی با بیماری پارکینسون داشته باشید.
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض بیماری پارکینسون هستند.
- قرار گرفتن در معرض سموم: قرار گرفتن در معرض علف کش ها و سموم دفع آفات می تواند خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کمی افزایش دهد.
عوارض بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون اغلب با مشکلات اضافی همراه است که قابل درمان است:
- مشکلات تفکر: شاید مشکلات شناختی (زوال عقل) و مشکلات تفکر را تجربه کنید. این موارد معمولاً در مراحل بعدی بیماری پارکینسون اتفاق می افتد. چنین مشکلات شناختی خیلی به داروها پاسخگو نیستند.
- افسردگی و تغییرات عاطفی: احتمالا گاهی اوقات در مراحل اولیه دچار افسردگی شوید. درمان افسردگی می تواند مسئولیت رسیدگی به سایر مشکلات بیماری پارکینسون را آسان تر کند.
همچنین شاید تغییرات احساسی دیگری مانند ترس، اضطراب یا از بین رفتن انگیزه را تجربه کنید. محتمل است پزشکان برای درمان این علائم داروهایی به شما بدهند.
- مشکلات بلع: با پیشرفت وضعیت به احتمال دچار مشکل بلع شوید. به دلیل کند شدن بلع امکان دارد بزاق در دهان جمع شده و بیرون بریزد.
- مشکلات جویدن و خوردن: در مرحله آخر بیماری پارکینسون بر عضلات دهان تأثیر می گذارد و جویدن را مشکل می کند. این می تواند منجر به خفگی و تغذیه نامناسب شود.
- مشکلات خواب و اختلالات خواب: مبتلایان به پارکینسون اغلب دارای مشکلات خواب هستند، از جمله بیدار شدن مکرر در طول شب، بیدار شدن زود هنگام یا خوابیدن در طول روز.
همچنین احتمال دارد افراد، اختلال عملکرد خواب در حرکت سریع چشم را تجربه کنند، این امر مستلزم خواب دیدن است. داروها می توانند به مشکلات خواب کمک کنند.
- مشکلات مثانه: بیماری پارکینسون می تواند باعث ایجاد مشکلات مثانه از جمله عدم توانایی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرار شود.
- یبوست: بسیاری از مبتلایان به پارکینسون دچار یبوست می شوند که عمدتا به دلیل کند شدن سرعت دستگاه گوارش است.
همچنین احتمال دارد این موارد را تجربه کنید:
- تغییر فشار خون: شاید هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشار خون (افت فشار خون ارتوستاتیک) احساس سرگیجه کنید.
- اختلال در بو: احتمالا دچار مشکلاتی در حس بویایی شوید. در شناسایی بوها یا تفاوت بین بوها مشکل پیدا کنید.
- خستگی: بسیاری از مبتلایان به پارکینسون انرژی خود را از دست می دهند و خستگی را تجربه می کنند، خصوصاً در آخر روز. علت همیشه مشخص نیست.
- درد: برخی از مبتلایان به پارکینسون درد را تجربه می کنند، چه در نواحی مشخص بدن و چه در کل بدنشان.
- اختلال عملکرد جنسی: برخی از افراد مبتلا به پارکینسون متوجه کاهش میل جنسی یا عملکرد آن ها می شوند.
جلوگیری
از آنجا که علت پارکینسون ناشناخته است، راه های اثبات شده برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری نیز مانند رمز و راز باقی مانده است.
برخی تحقیقات نشان داده اند که ورزش منظم هوازی می تواند خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد.
برخی تحقیقات دیگر نشان داده اند افرادی که کافئین می نوشند، که در آن قهوه، چای و کولا وجود دارد، در مقایسه با افرادی که آن را نمی نوشند، کمتر به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا کافئین از ابتلا به پارکینسون جلوگیری می کند یا به طریقی دیگر به آن مرتبط است.
در حال حاضر شواهد و مدارک کافی برای نشان دادن نوشیدنی های کافئین دار برای محافظت در برابر پارکینسون وجود ندارد.
چای سبز همچنین با کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون مرتبط است.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی بیماران پارکینسون (ورزش و حرکات فیزیوتراپی)
اگر علائم بیماری پارکینسون را در خودتان و یا اطرافیانتان مشاهده کردید برای معاینه حضوری و دریافت مشاوره از پزشک متخصص می توانید به کلینیک یادمان مراجعه کنید.
شماره تماس های کلینیک : 02188088541 – 02188074196