گاواژ: تغذیه با سوند معده (نوزادان نارس، سالمندان و بیماران)

گاواژ: تغذیه با سوند معده (نوزادان نارس، سالمندان و بیماران) چگونه است؟

تغذیه گاواژ یک روش برای تغذیه فرد بیمار و وارد کردن دارو به طور مستقیم در معده او است. برای این منظور، پزشک یک لوله از طریق بینی یا دهان بیمار وارد شکم و معده او می‌کند. لوله‌ای که از طریق بینی وارد می‌شود، لوله نازوگاستریک یا لوله ان جی نام دارد و لوله که در دهان قرار داده می‌شود یک لوله اوروگاستریک یا او جی است.

مزایا

• همه انواع تغذیه شامل غذاها و داروهای بدبو و بدمزه را می‌توان به میزان کافی از این طریق وارد بدن بیمار کرد.
• بدون هر گونه خطر می‌توان تا هفته‌ها بیمار را از این طریق تغذیه کرد.
• در صورت ضرورت می‌توان شکم را در هر زمانی خالی کرد
• مقادیر زیاد مایعات را می‌توان به این روش وارد بدن بیمار کرد.

انواع روش‌ها

متخصص تغذیه، به پزشک شما در مورد روش‌های تغذیه مشاوره می‌دهد. عواملی که باید در این زمینه مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:
• وضعیت فعلی و گذشته تغذیه بیمار
• محیط تغذیه
• علت نیاز به تغذیه از طریق روده
• دوره زمانی پیشنهادی برای تغذیه به این روش
• هر گونه بیماری جاری
• تمایلات بیمار
یک رژیم غذایی مکتوب به شما داده می‌شود و میزان و زمان تغذیه و آب اضافی نیز توسط متخصص تغذیه تعیین می‌شود.

اینفیوژن (تغذیه به کمک پمپ)

پمپ‌ها می‌توانند بین 5 تا 600 میلی‌لیتر غذا در هر ساعت وارد بدن بیمار کنند. تغذیه معمولاً با مقادیر کم (حدود 25 تا 50 میلی‌لیتر در ساعت) شروع شده و در مراحل بعدی با افزایش توان تحمل بیمار تا حدود 100 تا 150 میلی‌لیتر در ساعت افزایش می‌یابد.

استمرار

استمرار در تغذیه معمولاً به تغذیه در طول 16 تا 20 ساعت در شبانه روز اشاره دارد. استمرار در تغذیه در صورتی که بیمار نتواند مقادیر زیاد غذا را تحمل کند مورد توجه قرار می‌گیرد. در شروع از این روش استفاده می‌شود و در ادامه روند درمان می‌توان از روش اینفیوژن به طور متناوب استفاده کرد. تغذیه را می‌توان در طول شب یا در هنگام روز انجام داد که به نیازهای فردی بیمار و میزان تحمل او بستگی دارد. در تغذیه مستمر معمولاً در هر 24 ساعت حداقل 4 ساعت استراحت داده می‌شود تا معده بیمار دوباره اسیدی شود. تغذیه 24 ساعته در شرایط خاص و برای بیمارانی که انسولین خون متغیر دارند به کار برده می‌شود.

متناوب

این شامل دوره‌های زمانی از تغذیه می‌شود که از پمپ با وقفه استفاده می‌شود.

تغذیه بولوس (بدون پمپ)

در تغذیه بولوس، 100 تا 300 میلی‌لیتر غذا در یک دوره زمانی 10 تا 30 دقیقه‌ای وارد بدن بیمار شده و می‌تواند 4 تا 6 مرتبه در روز به کار گرفته شود که به رژیم غذایی بیماری بستگی دارد. تغذیه را هم می‌توان با سرنگ و با استفاده از یک پیمانه به عنوان قیف انجام داد که کمک می‌کند تا غذا با نیروی جاذبه وارد بدن شود. در این روش نباید از پلانگر سرنگ برای خارج کردن غذا از سرنگ استفاده کرد. تغذیه بولوس را می‌توان با ست‌های تغذیه بولوس گرانشی نیز انجام داد. اگر هر گونه نشانه‌ای از عدم تحمل وجود داشت باید از یک روش دیگر تغذیه استفاده شود.

کاربردهای گاواژ

• زمانی که بیمار هشیار یا نیمه هشیار است.
• زمانی که امکان خوردن غذا از طریق دهان به دلایلی نظیر سوختگی شدید، سوءتغذیه، تولد زودرس، عفونت‌های حاد و مزمن وجود ندارد.
• ابتلا به بیماری‌هایی که باعث می‌شوند بیمار نتواند غذا را در معده خود نگه دارد مانند بی‌اشتهایی و استفراغ

بیماری‌ها

• بیماری‌های التهابی روده
• نارسایی کبدی
• نارسایی کلیه
• نارسایی تنفسی

بیماری‌های نورولوژیکی

• حوادث مغز و اعصاب
• بیماری نورون حرکتی
• آسیب‌دیدگی مغز
• تومور مغزی
• بیماری پارکینسون

شرایط جراحی

• قبل از عمل جراحی
• بعد از عمل جراحی
• فیستول
• سوختگی‌ها
• سپسیس
• سرطان گردن و سر
• سرطان دستگاه گوارش
• عمل‌های جراحی در دستگاه گوارش
• پانکراتیت

گاواژ برای کودکان

ممکن است در موارد زیر نوزاد شما نیاز به گاواژ داشته باشد:
• نتواند داروهای خوراکی را مصرف کند
• تحت عمل‌های جراحی دهانی مانند شکاف کام و لب، شکستگی فک باشد یا در شرایطی باشد که بلعیدن برای او دشوار باشد.
• زودرس، بسیار کوچک یا ضعیف باشد و نتواند از سینه مادر یا شیشه شیر تغذیه کند
• در هماهنگی بین مکیدن و بلعیدن مشکل داشته باشد یا رفلکس حلقوی مناسبی نداشته باشد
• در گلو، مری یا روده مشکل داشته باشد
• مشکلات ریوی داشته باشد و تنفس برای او بسیار سخت باشد یا به اندازه‌ای تند نفس بکشد که نتواند به طور مطمئن بمکد یا ببلعد.
• به دلیل ابتلا به بیماری‌های دیگر نتواند به اندازه کافی از طریق دهان غذا بخورد
تغذیه گاواژ می‌تواند همه نیازهای تغذیه‌ای کودک را تأمین کرده یا به تغذیه عادی او اضافه شود.

به چه تجهیزاتی برای تغذیه کودک از طریق لوله نیاز داریم؟

برای استفاده از لوله نازوگاستریک یا اوروگاستریک به چیزهای زیر نیاز دارید:
• اندازه دقیق لوله تغذیه
• یک سرنگ برای چک کردن محتویات معده
• سرنگ برای تغذیه (30 تا 60 میلی‌لیتر)
• چسب
• پد برای قرار دادن زیر لوله (جهت محافظت از پوست نوزاد)
• ژل روان کننده یا آب استریل
• مارکر دائمی
• یک ملحفه با حوله برای نگهداری نوزاد
• یک کاسه برای زمانی که نوزاد استفراغ می‌کند
ممکن است نیاز باشد که برای کودک خود پستانک همراه داشته باشید یا در صورتی که بزرگ‌تر است یک شیشه و نی داشته باشید.

چگونه باید  را در بینی نوزاد قرار داد؟

طول مناسب و درست لوله را اندازه‌گیری کرده و علامت بزنید

• اگر شما لوله را در بینی نوزاد قرار می‌دهید، از لوله برای اندازه‌گیری فاصله بین بینی و لاله گوش استفاده کنید. سپس فاصله بین لاله گوش تا قسمت میانی بین نوک استخوان سینه و ناف را اندازه‌گیری کنید. این نقطه را روی لوله با یک ماژیک دائمی علامت بزنید.
• اگر لوله را در دهان نوزاد قرار می‌دهید، فاصله بین دهان و لاله گوش را اندازه‌گیری کنید. سپس از لاله گوش تا پایین نوک استخوان سینه را اندازه‌گیری کنید. این نقطه را با یک ماژیک دائمی علامت بزنید.

کودک خود را در حالتی راحت به صورت ایستاده نگه دارید

ممکن است نیاز داشته باشید که کودک خود را قنداق کرده یا از یک نفر بخواهید کودک شما را بغل کند تا بتوانید لوله‌های تغذیه را قرار دهید. قفسه سینه آنها را با استفاده از یک حوله یا ملحفه بالا نگه دارید. کودکانی که بزرگ‌تر هستند را می‌توانید روی دسته مبل بخوابانید یا روی یک صندلی بنشانید.

دستان خود را بشورید یا پاک کنید

برای پیشگیری از انتقال هرگونه میکروب و ویروس به بدن کودک باید حتماً دست‌های خود را با مواد ضدعفونی کننده با دقت بشویید و از پاکیزگی محیط و مواد مورد استفاده نیز اطمینان حاصل کنید.

مرحله قرار دادن لوله در دهان یا بینی کودک

انتهای لوله را با ژل روان کننده یا آب مرطوب کنید. به آرامی لوله را وارد بینی یا دهان کودک کنید تا علامتی که روی لوله زده‌اید به دهان یا بینی او برسد.
• ممکن است زمانی که لوله به پشت گلوی کودک می‌رسد، او سرفه کند یا رفلاکس حلقوی داشته باشد
• به او پستانک یا یک شیشه آب با نی بدهید تا در هنگام قرار دادن لوله بتواند ببلعد. زمانی که کودک پستانک را می‌مکد راحت‌تر می‌توان لوله را وارد دهان یا بینی او کرد.
• اگر سرفه کودک ادامه پیدا کرد، لوله را کمی بیرون کشیده و دوباره تلاش کنید. لوله ممکن است در پشت گلوی او خم شده باشد.
• حواستان به علائم تنفسی کودک باشد. اگر لوله به جای معده وارد ریه‌ها شود کودک سرفه کرده و بریده‌بریده نفس می‌کشد یا رنگ او عوض می‌شود. در این صورت لوله را بیرون کشیده و اجازه دهید تا حال کودک بهتر شود و سپس دوباره لوله را وارد کنید.
• یک پد در زیر لوله قرار دهید و به آرامی با چسب، لوله را به گونه کودک بچسبانید.

بررسی کنید که حتماً لوله در محل درست قرار گرفته باشد

• یک سرنگ 20 – 30 میلی‌لیتری به انتهای لوله تغذیه وصل کنید.
• پلانگر را به عقب بکشید تا مایعات درون معده را بررسی کنید. مایعات را به درون معده بازگردانید. نکته: اگر مایعات داخل معده را بالا کشیدید (مانند شیر قبلی) احتمال این که لوله وارد معده شده باشد بسیار بالا است.
• اگر زمانی که پلانگر را بالا می‌کشید، مایعات درون شکم را ندیدید احتمال دارد که لوله به دیواره معده گیر کرده باشد. وضعیت کودک را تغییر دهید و مقدار کمی هوا وارد لوله کنید. سپس پلانگر سرنگ را عقب کشیده و مایعات درون معده را دوباره چک کنید. اگر هنوز مایعات درون معده را نمی‌بینید لوله را خارج کرده و دوباره از اول وارد کنید.

اندازه‌گیری لوله

• زمانی که مایعات درون معده را بیرون کشیدید و مطمئن شدید که لوله در محل درست قرار دارد، طول لوله را از بینی یا دهان کودک تا انتهای آن (که به آن هاب گفته می‌شود) اندازه‌گیری کنید. این طول را یادداشت کنید.
• علامتی که با ماژیک دائمی زده‌اید در طول زمان پاک می‌شود پس بهترین روش این است که لوله را اندازه‌گیری کنید تا مطمئن شوید که به محل درست می‌رود. همچنین ممکن است شما به علامت‌هایی که توسط کارخانه روی لوله‌های گذاشته می‌شود توجه کنید اما باید قبل از تغذیه کودک از صحت این اندازه مطمئن شوید (باید دوباره اندازه‌گیری کنید)
• این طول با رشد کودک تغییر می‌کند بنابراین هر موقع که از یک لوله جدید استفاده می‌کنید باید دوباره طول آن را اندازه‌گیری کنید.

چگونه می‌توان کودک را به روش بولوس تغذیه کرد؟

تغذیه بولوس یک روش برای تغذیه کوتاه مدت است. پس از این که لوله نازوگاستریک یا اوروگاستریک وارد معده کودک شد:
• کودک خود را نگه دارید. اگر این کار امکان‌پذیر نیست، کودک را به پهلوی راست بخوابانید و هرگز کودک خود را در هنگام تغذیه بولوس تنها رها نکنید.
• لوله را با استفاده 3 تا 5 میلی‌لیتر آب بشورید.
• پلانگر سرنگ 30 تا 60 میلی‌لیتری را برداشته و سرنگ را به انتهای لوله وصل کنید. همه این کارها باید در دمای اتاق یا دمایی گرم‌تر از آن انجام شود و هوا نباید خیلی سرد یا گرم باشد. اگر به کودک خود مایعات خنک می‌دهید ممکن است دچار کرامپ معده شوند.
• شیر را وارد سرنگ کنید و کمی فشار به پلانگر وارد کنید (صرفاً برای این که مایع وارد لوله شود). پلانگر را بردارید.
• سرنگ را بالا نگه دارید تا با کمک نیروی گرانش زمین غذا وارد معده کودک شود. ارتفاع سرنگ سرعت جریان مایع را کنترل می‌کند. تغذیه باید ظرف مدت 15 تا 20 دقیقه انجام شود.
• زمانی که تغذیه به پایان رسید، 3 تا 5 میلی‌لیتر آب از طریق سرنگ وارد لوله کنید و اجازه دهید که این آب وارد شکم شود تا لوله هم تمیز شود. نباید هوای اضافی وارد معده کودک شود.
• کودک باید پس از تغذیه، آروغ بزند. پس از تغذیه، کودک باید روی پهلوی راست بخوابانید یا به مدت 30 دقیقه صاف بنشانید.

تغذیه مستمر کودک چگونه انجام می‌شود؟

در تغذیه مستمر، مواد غذایی به طور مستمر وارد شکم کودک می‌شود. پس از این که لوله نازوگاستریک یا اوروگاستریک وارد شکم کودک شد:
• پمپ تغذیه را مطابق دستورالعمل آن تنظیم کنید و مواد غذایی را مطابق دستور وارد کنید.
• لوله تغذیه را هر چهار ساعت یک مرتبه در طول روز با وارد کردن 3 تا 5 میلی‌لیتر آب در آن بشورید.
• کیسه تغذیه را هر 24 ساعت یک مرتبه تعویض کنید و بیش از 8 ساعت شیر را درون کیسه باقی نگذارید.

در طول تغذیه چگونه می‌توانم به کودکم کمک کنم؟

برای کمک به راحتی بیشتر کودک در هنگام تغذیه:
• به او پستانک بدهید که بمکد. این کار به ارضای نیاز مکیدن آنها کمک کرده و باعث می‌شود که بین تغذیه و مکیدن ارتباط وجود داشته باشد.
• اگر او گریه می‌کند، تغذیه را متوقف کرده و کودک را آرام کنید. اگر کودک به شدت گریه می‌کند نباید شیر از لوله پایین برود.
• برای این که تغذیه با سرعت بیشتری انجام شود نباید پلانگر سرنگ را فشار دهید. به جای آن باید سرنگ را بالاتر بگیرید تا جریان افزایش یابد. نکته: اگر شما با شیر غلیظ‌تری، کودک خود را تغذیه می‌کنید، جریان آن آهسته‌تر شده و ممکن است برای تمام شدن همه شیر نیاز به اعمال کمی فشار باشد.
• در هنگام تغذیه با کودک خود صحبت کرده و او را نوازش کنید. نوزاد را در هنگام تغذیه بغل کرده و زمانی که تغذیه او تمام شد، او را در آغوش بگیرید تا آروغ بزند.

چه مدت می‌توان در معده کودک نگه داشت؟ لوله تغذیه را تا

شما می‌توانید لوله تغذیه را به مدت یک ماه در شکم کودک نگه دارید.
اگر لوله تغذیه قبل از یک ماه خارج شد، انتهای لوله را بررسی کنید:
• اگر انتهای لوله نرم بود، لوله را بشورید و آن را دوباره وارد شکم او کنید.
• اگر انتهای لوله سخت بود، از یک لوله جدید استفاده کنید.
اگر پرستار این لوله را تعویض می‌کند، لوله قدیمی را تا زمانی که او می‌آید نگه دارید زیرا ممکن است پرستار بخواهد آن را ببیند.

چگونه می‌توان از طریق لوله تغذیه به کودک دارو داد؟

برای این که از طریق لوله نازوگاستریک یا اوروگاستریک به کودک خود دارو بدهید:
• برای دادن دارو از یک سرنگ خالی و یک سرنگ کوچک حاوی آب گرم استفاده کنید.
• دستان خود را بشورید
• مطمئن شوید که لوله در شکم کودک قرار دارد.
• سرنگ حاوی دارو را در انتهای لوله تغذیه نگه داشته و به آرامی دارو را خارج کنید. لوله تغذیه را با استفاده از 3 تا 5 میلی‌لیتر آب بشورید. این مراحل را تا زمانی که همه دارو را به کودک خود می‌دهید تکرار کنید.
• سر لوله تغذیه را به مواد غذایی وصل کنید یا تغذیه مستمر را دوباره شروع کنید.
به یاد داشته باشید که نباید داروهای کودک را به طور همزمان بدهید. هرگز داروها را با هم یا با شیر مخلوط نکنید.

مشکلات احتمالی در هنگام تغذیه گاواژ چیست؟

شایع‌ترین مشکلات در هنگام تغذیه گاواژ مربوط به عدم قرار گرفتن درست لوله در محل است. لوله ممکن است:
• پشت گلو برود
• به معده نرسد
• وارد ریه‌ها شود (بسیار خطرناک است)
علائم این که لوله در مخل درست خود قرار نگرفته است عبارتند از:
• سرفه
• تغییر رنگ
• مشکلات تنفسی
اگر شما نتوانستید لوله را بشورید، ممکن است مسدود شود. در این صورت باید سریعاً لوله را تعویض کنید.

اگر بیمار با لوله تغذیه مشکل پیدا کرد چه باید کرد؟

اگر بیمار شروع به استفراغ کرد، تنفس او بند آمد یا رنگ او در هنگام تغذیه تغییر کرد:
• تغذیه را متوقف کنید
• لوله تغذیه را خارج کنید. در هنگام برداشتن لوله، آن را بسته نگه دارید تا از وارد شدن شیر به ریه‌های پیشگیری شود.
• به وسیله ساکشن بالب، بینی و دهان بیمار را مکش کنید.
• به پشت کودک بزنید تا گریه کند
• اگر بیمار نفس نمی‌کشد، با اورژانس تماس بگیرید.

فیزیوتراپی برای فلج دست و پا: درمان فلج بدن با ورزش

برای مشاوره و درمان با ما تماس بگیرید

۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶