کاهش علائم بیماری لنف ادم (ورم دست و پا)اولیه و ثانویه با فیزیوتراپی

لنف ادم در یک یا چند اندام روی می‌دهد و باعث اختلال در جریان سیستم لنفاوی می‌شود و مشابه تورم است. سیستم لنفاوی، شبکه‌ای از عروق لنفاوی در سراسر بدن است که هدف آن جمع آوری مایع لنفاوی است که دارای پروتئین، چربی و مواد زائد مازاد بافت‌ها است. این مایع سیال سپس به گره‌های لنفاوی منتقل می‌شود که مواد زائد را فیلتر می‌کنند و حاوی سلول‌های مبارزه کننده با عفونت، به نام لنفوسیت‌ها می‌باشد. مایع اضافی در عروق لنفاوی در نهایت به جریان خون منتقل می‌شود. هنگامی که عروق لنفاوی مسدود شده یا قادر به حمل مایع لنفاوی از بافت‌ها نیستند، تورم موضعی (لنف ادم) را باعث خواهد شد.

لنف ادم یا ورم دست و پا

لنف ادم، تورم ناشی از مجموعه‌ای از مایعات لنفاوی بیش از حد است. معمولا در دست و پاهای شما اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند در قسمت‌های دیگر بدن نیز رخ دهد. ورم پا و دست ممکن است موجب درد و محدودیت حرکتی منطقه آسیب دیده شود. لنف مایع غنی از پروتئین است که در سراسر بدن شما در عروق لنفاوی حرکت می‌کند. و چیزهایی مانند باکتری‌ها، ویروس، و ضایعات را از بین می‌برد و آنها را به گره‌های لنفاوی شما منتقل می‌کند. گره‌های لنفاوی شما سپس مایعات را فیلتر می‌کنند تا ناخالصی‌ها را از بدن شما بیرون ببرند. شما ممکن است به دلایل متعددی دچار لنف ادم شوید. درمان‌هایی برای کمک به کاهش تورم وجود دارد، تا شما احساس بهتری کنید.

چه چیزی باعث لنف ادم می‌شود؟

منشا لنف ادم می‌تواند به دنبال علل اولیه یا ثانویه باشد که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم:

علل اولیه لنف ادم

لنف ادم اولیه، اولین عارضه سیستم لنفاوی فرد است و به طور کلی در هنگام تولد وجود دارد، اگرچه علائم آن ممکن است تا بعدها در طول زندگی ظاهر نشود. بسته به سنی که در آن علائم توسعه می‌یابند، سه فرم لنف ادم اولیه شرح داده شده است. بیشتر لنف ادم‌های اولیه، بدون سابقه خانوادگی و سابقه بیماری هستند.

• لنف ادم مادرزادی: لنف ادم مادرزادی در هنگام تولد قابل تشخیص است، در زنان بیشتر است و حدود 20 درصد از موارد لنف ادم اولیه را تشکیل می‌دهد. یک زیرگروه از افراد مبتلا به لنف ادم مادرزادی دارای یک ریشه ارثی ژنتیکی هستند (در ژنتیک الگوی مرتبط با جنسیت خانوادگی نامیده می‌شود) که به نام بیماری میلروئی نامیده می‌شود.
• لنف ادم پراککس: لنف ادم پراککس شایع‌ترین نوع لنف ادم اولیه است. و به عنوان نوعی از لنف ادم تعریف شده است که بعد از تولد و قبل از سن 35 سالگی آشکار می‌شود و علائم آن اغلب در دوران بلوغ ایجاد می‌شود. لنف ادم پراککس در زنان چهار برابر بیشتر از مردان است.
• لنف ادم تاردا: لنف ادم اولیه ای است که بعد از 35 سالگی آشکار می‌شود، به عنوان بیماری میگا یا لنف ادم تاردا شناخته می‌شود. این نسبت به لنف ادم مادرزادی و لنف ادم پراککس است.

دلایلی که باعث لنف ادم ثانویه می‌شود

لنف ادم ثانویه هنگامی ایجاد می‌شود که یک سیستم لنفاوی که به طور طبیعی کار می‌کند، مسدود شده یا آسیب دیده باشد. در ایالات متحده آمریکا، جراحی سرطان پستان، به ویژه هنگامی که با درمان تابش همراه است، شایع‌ترین علت آن است. و نتیجه آن ورم یک طرف لنف در بازو است. هر گونه روش جراحی که نیاز به حذف گره‌های لنفاوی منطقه یا عروق لنفاوی دارد، به طور بالقوه باعث لنف ادم می‌شود. روش‌های جراحی که با لنف ادم مرتبط بوده‌اند عبارتند از سوزاندن ورید، لیکنکتومی، برداشتن جای سوختگی و جراحی عروق محیطی و …. آسیب به گره‌های لنفاوی و عروق لنفاوی، که منجر به لنف ادم می‌شود، می‌تواند به علت آسیب، سوختگی، تابش، عفونت، یا تحت فشار گرفتن و یا حمله به گره‌های لنفاوی توسط تومورها رخ دهد.

علائم لنف ادم چیست؟

لنف ادم ممکن است فقط کمی قابل مشاهده و یا ناتوان کننده حرکتی و شدید باشد، همانطور که در مورد فیلاریازیز لنفاوی، که در آن اندام درگیر، می‌تواند تا چندین برابر اندازه طبیعی آن متورم شود. ابتدا ممکن است فرد مبتلا یک عدم متقارن بین دو دست یا پاها یا سختی در پوشیدن لباس و یا جواهرات را احساس کند. اگر  ورم پا و دست بیشتر شود، خستگی به دلیل وزن اضافه شده، ممکن است همراه با خجالت و محدودیت در فعالیت‌های روزمره باشد. انباشت طولانی مدت مایع و پروتئین در بافت‌ها منجر به التهاب و زخم از بافت‌ها می‌شود، که منجر به تشدید تورم می‌شود. پوست در ناحیه آسیب دیده ضخیم‌تر می‌شود و ممکن است ظاهر یکنواخت آن را اصطلاح پوست پرتقالی توصیف کنند. پوست بیش از حد نیز می‌تواند جوش خورده و ترک خورده باشد و عفونت‌های ثانویه باکتری یا قارچی پوست ممکن است ایجاد شوند. مناطق آسیب دیده ممکن است احساس ناراحتی و ضعف داشته باشند و از دست رفتن تحرک و یا انعطاف پذیری ممکن است رخ دهد. علائم دیگری که می‌تواند به تورم لنف ادم منجر شود:

• گرما، قرمزی یا خارش
• درد زخم یا سوزش
• تب و لرز
• کاهش انعطاف پذیری در مفاصل
• درد، و متورم بودن منطقه درگیر
• بثورات پوستی

عوارض لنف ادم چیست؟

همانطور که قبلا اشاره شد، عفونت‌های ثانویه پوست و بافت‌های زیر آن ممکن است موجب لنف ادم شود. التهاب پوست و بافت‌های اطراف آن، به نام آماس بافت همبند و التهاب عروق لنفاوی (لنفنگیت)، عوارض رایج لنف ادم هستند. ترومبوز وریدی عمیق (تشکیل لخته‌های خون در رگ‌های عمیق) نیز عوارض شناخته شده لنف ادم است. اختلال عملکرد در منطقه آسیب دیده و مسائل مربوط به استفاده از مواد آرایشی بهداشتی از عوارض جانبی لنف ادم است. افرادی که لنف ادم مزمن و طولانی مدت بیش از 10 سال دارند، به احتمال 10٪ شانس ابتلا به سرطان لنف را دارند که به عنوان لنف نگیسارکوما شناخته می‌شوند. علایم سرطان با لکه‌های قرمز یا نارنجی روی پوست قابل مشاهده است و به سرعت گسترش می‌یابد. این یک سرطان تهاجمی است که با قطع عضو اندام، تحت درمان قرار می‌گیرد. حتی در صورت درمان، احتمال معالجه آن ضعیف است و کمتر از 10٪ از بیماران بیش از 5 سال زنده می‌مانند.

تشخیص

تشخیص آن از طریق یک بررسی کامل سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی برای رد سایر سایر علل تورم اندام‌ها، مانند ادم به علت نارسایی احتقانی قلب، نارسایی کلیه، لخته شدن خون یا سایر شرایط انجام می‌شود. اغلب، تاریخچه پزشکی جراحی یا سایر شرایطی که مربوط به گره‌های لنفاوی است، به علت آن اشاره می‌کند و تشخیص لنف ادم را ممکن می‌سازد. اگر علت ورم دست و پا روشن نیست، ممکن است سایر آزمایش‌ها برای تعیین علت تورم اندام انجام شوند.

• سی تی اسکن یا MRI ممکن است برای کمک به تشخیص ساختار گره لنفاوی یا شناسایی تومورها یا سایر اختلالات مفید باشد.
• لنفوسینتی گرافی یک آزمایش است که شامل تزریق رنگ ردیابی کننده به عروق لنفاوی و سپس مشاهده جریان سیال آن با استفاده از تکنولوژی‌های تصویربرداری می‌شود. این روش می‌تواند انسداد در جریان لنفاوی را نشان دهد.
• اسکن اولتراسوند داپلر، آزمایش‌های امواج صوتی است که برای ارزیابی جریان خون مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند به تشخیص یک لخته خون در رگ‌ها (ترومبوز وریدی عمیق) کمک کند که ممکن است باعث تورم اندام بشوند.

درمان‌های احتمالی برای لنف ادم چیست؟

هیچ درمانی برای لنف ادم وجود ندارد. درمان‌هایی برای کاهش تورم و کنترل ناراحتی و سایر عوارض دیگر طراحی شده است. درمان‌های فشرده کردن، می‌تواند به کاهش ورم دست و پا و جلوگیری از زخم و سایر عوارض کمک کند. نمونه‌هایی از درمان‌های فشرده کردن عبارتند از:

آستین‌های الاستیک یا جوراب

آستین‌های الاستیک یا جوراب باید مناسب باشند و فشردگی تدریجی را از انتهای اندام به سمت تنه را فراهم کنند.

باند

 باندهایی که در انتهای اندام قرار می‌گیرند و به طور گسترده‌تری به سمت تنه پیچیده می‌شوند تا جریان لنفاوی را از قسمت انتهایی به سمت مرکز بدن تشویق کنند.

دستگاه فشرده سازی پنوماتیک

این‌ها آستین یا جوراب‌هایی می‌باشند که به یک پمپ متصل هستند که فشردگی را به ترتیب از انتهای اندام  به سمت مرکز بدن ایجاد می‌کنند. این دستگاه ممکن است در کلینیک یا خانه استفاده شود و در جلوگیری از زخم‌های طولانی مدت مفید است، اما در همه افراد مانند کسانی که دارای نارسایی احتقانی قلب، ترومبوز وریدی عمیق یا عفونت‌های خاص هستند، نمی‌تواند استفاده شود.

درمان دستی

تکنیک‌های ماساژ شناخته شده‌ای به عنوان تخلیه دستی لنف، ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به لنف ادم مفید باشند.

درمان لنف ادم با فیزیوتراپی

فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش اثرات ناخوشایند لنفوئیدی کمک کند. این درمان با هدف بهبود لنف ادم با تخلیه دستی لنف، ماساژ و ورزش است. این روش با استفاده از جوراب‌های فشرده سازی، بانداژ چند لایه یا پمپ‌های پنوماتیک انجام می‌شود. بلند کردن پا ضروری است. فیزیوتراپیست‌ها شرایط را در درجه اول با استفاده از تخلیه دستی لنف، تخلیه مایع لنفاوی از بافت‌ها و همچنین استفاده از بانداژ چند لایه، مراقبت از پوست و تمرینات آن، مدیریت می‌کنند. در بعضی موارد ممکن است روش‌های ویژه‌ای توسط فیزیوتراپیست استفاده شود.

درمان لنف ادم با جراحی

درمان‌های جراحی برای لنف ادم برای حذف مایع و بافت‌های اضافی، در موارد شدید استفاده می‌شود، اما هیچ درمان جراحی قادر به درمان لنف ادم نیست. عفونت‌های پوستی و بافت‌های مرتبط با لنف ادم باید به سرعت و به طور موثر با آنتی بیوتیک‌های مناسب برای جلوگیری از گسترش آن به جریان خون، (سپسیس) درمان شوند. بیماران مبتلا به لنف ادم باید به طور مداوم برای عفونت منطقه آسیب دیده تحت نظارت داشته باشند. در برخی از افراد آسیب دیده، داروهای دی اتیل کربامازین برای درمان فیلاریوز استفاده می‌شود.

آیا می‌توان از لنف ادم جلوگیری کرد؟

لنف ادم اولیه نمی‌تواند متوقف شود، اما ممکن است اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به لنف ادم انجام شود، اگر فردی در معرض خطر لنف ادم ثانویه قرار داشته باشد، مانند بعد از عمل جراحی سرطان یا درمان با اشعه. مراحل زیر ممکن است به کاهش خطر ابتلا به لنف ادم در افراد مبتلا به لنف ادم ثانویه کمک کند:

• در صورت امکان، بازو یا پای آسیب دیده را بالاتر از سطح قلب نگه دارید.
• اجتناب از پوشیدن لباس‌ها یا جواهرات تنگ (همچنین اجتناب از استفاده از کاف‌های فشار خون در روی بازوی آسیب دیده)
• از یک پد حرارتی برای منطقه آسیب دیده یا از حمام داغ، حمام بخار و غیره استفاده نکنید.
• بدن را به اندازه کافی هیدراته نگه دارید.
• اجتناب از فعالیت سنگین و فعالیت شدید با اندام آسیب دیده. اما فعالیت طبیعی و ملایم، توصیه می‌شود.
• با بازوی آسیب دیده، کیف دستی سنگین حمل نکنید.
• مراقبت‌های بهداشتی کامل و دقیق پوستی را انجام دهید.
• اجتناب از نیش حشرات و آفتاب سوختگی

“کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است”