سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که رسیدن خون به مغز یا منقطع شده و یا کاهش یافته است. وقتی این اتفاق رخ می‌دهد، مغز اکسیژن یا مواد مغذی به اندازه کافی دریافت نمی‌کند و سلول‌های مغز شروع به مردن می‌کنند. سکته مغزی گاهی به صورت ناقص یا خفیف و حتی در خواب اتفاق می‌افتد.
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی، که با عنوان یک حادثه مغزی رگی یا CVA نیز شناخته می‌شود، زمانی است که بخشی از مغز جریان خون خود را از دست می‌دهد و در بخشی از بدن کار کنترل سلول‌های مغز محروم از خون متوقف می‌شود. این از دست دادن جریان خون می‌تواند به علت عدم جریان خون، ایسکمیک باشد یا می‌تواند به علت خونریزی در بافت مغزی هموراژیک باشد. سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی پزشکی است زیرا سکته می‌تواند منجر به مرگ یا ناتوانی دائمی شود. فرصت‌هایی برای درمان سکته‌های ایسکمیک وجود دارد اما درمان باید در چند ساعت اول پس از شروع علائم سکته مغزی آغاز شود. بیمار، خانواده و یا رهگذران باید فورا در صورت مضنون بودن به سکته مغزی، خدمات پزشکی اورژانسی را به کار بی‌اندازند. یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA یا مینی سکته مغزی) یک سکته مغزی ایسکمیک را توصیف می‌کند که کوتاه مدت است و علائم آن به صورت خود به خود از بین می‌روند. این وضعیت همچنین نیاز به ارزیابی اورژانسی و اضطراری دارد تا بتوان خطر سکته مغزی در آینده را به حداقل رساند. طبق توصیفی که شد، سکته مغزی در صورتی که تمام علائم در عرض 24 ساعت از بین بروند با عنوان یک حمله ایسکمیک گذرا دسته‌بندی می‌شود.
سکته مغزی ناگهانی علائم ظاهری دارد؟
علائم سکته مغزی اغلب بدون هشدار ظاهر می‌شوند. علائم اصلی سکته مغزی عبارتند از:
- گیجی، از جمله مشکل با صحبت کردن و درک کردن
- سردرد، احتمالا با هوشیاری تغییر یافته و یا استفراغ
- بی‌حسی یا عدم توانایی حرکت دادن قسمت‌هایی از صورت، دست یا پا، به ویژه در یک طرف بدن
- مشکلات بینایی در یک یا هر دو چشم
- مشکل راه رفتن، از جمله سرگیجه و عدم هماهنگی
سکته می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی درازمدت شود. بسته به اینکه سکته مغزی چقدر سریع تشخیص داده شده و درمان شده، فرد می‌تواند بعد از سکته مغزی، اختلالات موقت یا دائمی را تجربه کند. علاوه بر دوام مشکلات ذکر شده در بالا، افراد ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنند:
- مشکلات کنترل مثانه یا روده
- افسردگی
- درد در دست‌ها و پاها که با حرکت و تغییرات دما بدتر می‌شود.
- فلج یا ضعف در یک یا هر دو طرف بدن
- مشکل کنترل یا بیان احساسات
علائم سکته مغزی متفاوت هستند و ممکن است شدت‌های متفاوتی داشته باشند.
- افتادگی صورت: در صورتی که شخص می‌خواهد بخندد، یک طرف صورت دچار افتادگی می‌شود؟
- ضعف دست: در صورتی که شخص قصد دارد هر دو دست خود را بالا ببرد، آیا دست‌ها به سمت پایین کشیده می‌شوند؟
- مشکل گفتار: اگر فرد سعی می‌کند یک عبارت ساده را تکرار کند، سخنرانی او غیرعادی یا عجیب است؟
- زمان تماس با اورژانس: در صورتی که هر یک از این علائم مشاهده شوند، با اورژانس تماس بگیرید.
سکته مغزی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
علائم سکته مغزی نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارند. سکته مغزی به سرعت شروع می‌شود و اغلب قبل از اینکه یک فرد برای یک تشخیص مناسب توسط یک پزشک دیده شود، رخ خواهد داد. برای دریافت بهترین تشخیص و درمان ممکن برای فردی که سکته مغزی را تجربه می‌کند، بیمار باید در یک بیمارستان در عرض 3 ساعت پس از ظاهر شدن اولین علائم درمان شود. انواع مختلفی از آزمایشات تشخیصی وجود دارند که پزشکان می‌توانند برای تعیین نوع سکته مغزی که رخ داده است از آن استفاده کنند:
- معاینه‌ی جسمی: یک پزشک درباره علائم و سابقه پزشکی سوال خواهد کرد. پزشک ممکن است فشار خون را چک کند، به شریان‌های کاروتید در گردن گوش کند و عروق خونی در پشت چشم‌ها را برای بررسی نشانه‌های لخته بررسی کند.
- آزمایشات خون: یک پزشک می‌تواند آزمایشات خون را انجام دهد تا اینکه لخته چقدر سریع رخ می‌دهد، سطوح مواد خاص در داخل خون، از جمله عوامل لخته شدن و اینکه آیا عفونت وجود دارد یا خیر را بفهمد.
- سی تی اسکن: یک سری اشعه ایکس می‌تواند خونریزی، سکته‌های مغزی، تومورها و سایر عارضه‌های درون مغز را نشان دهد.
- اسکن ام آر آی: امواج رادیویی و مغناطیسی یک تصویر از مغز برای تشخیص بافت آسیب دیده مغز ایجاد می‌کنند.
- اولتراسوند کاروتید: اسکن اولتراسوند برای بررسی جریان خون در شریان‌های کاروتید و بررسی اینکه آیا پلاک وجود دارد یا خیر، استفاده می‌شود.
- آنژیوگرافی مغزی: رنگ‌ها به رگ‌های خونی مغز تزریق می‌شوند تا زیر اشعه X قابل رویت شوند. این یک دید دقیق از مغز و رگ‌های خونی در گردن ارائه می‌دهد.
- اکوکاردیوگرام: این روش یک تصویر دقیق از قلب را برای بررسی هر منبع لخته‌ای که می‌تواند به مغز برای ایجاد سکته مغزی حرکت کند، ایجاد می‌کند.
این تنها برای تایید کردن نوع سکته‌ی مغزی که فرد داشته است، توسط ارائه اسکن مغز در محیط بیمارستان، امکان‌پذیر است. علل سکته مغزی شامل ایسکمی (از دست دادن جریان خون) یا خونریزی (خونریزی) در مغز است.
- افرادی که در معرض خطر سکته مغزی هستند، شامل افرادی هستند که دارای فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت هستند و کسانی هستند که سیگار می‌کشند. افراد مبتلا به اختلالات ریتم قلب، به ویژه فیبریلاسیون دهلیزی نیز در معرض خطر هستند.
- سکته مغزی با علائم، سابقه و آزمایشات خون و تصویربرداری بیمار تشخیص داده می‌شود.
- شما می‌توانید با ترک سیگار، کنترل فشار خون، حفظ وزن سالم، خوردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، از سکته مغزی جلوگیری کنید.
- پیش آگهی و بهبودی برای یک فرد مبتلا به سکته مغزی بستگی به محل آسیب مغز دارد.
مقیاس سکته مغزی NIH چیست؟
همه‌ی سکته‌های مغزی به طور یکسان بر مغز تاثیر نمی‌گذارند و علائم و نشانه‌های سکته مغزی بستگی به بخشی از مغز که تحت تاثیر قرار گرفته است، دارد.
- به عنوان مثال، مرکز گفتار اکثر مردم در نیمه سمت چپ مغز قرار دارد بنابراین سکته مغزی که در سمت چپ مغز تاثیر می‌گذارد، گفتار و درک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. همچنین با ضعف سمت راست بدن ارتباط دارد.
- سکته مغزی سمت راست مغز، سمت چپ بدن را ضعیف می‌کند. و بسته به جایی که در مغز آسیب رخ داده است، ضعف می‌تواند در صورت، بازو، پا یا ترکیبی از هر سه باشد.
مقیاس سکته مغزی NIH سعی می‌کند تا میزان شدت سکته مغزی را حساب کند. همچنین بررسی می‌کند که آیا سکته مغزی فرد بهبود می‌یابد و یا بدتر می‌شود، با گذشت زمان، بیمار دوباره مورد آزمایش و بررسی قرار می‌گیرد. 11 دسته وجود دارد که دارای امتیاز هستند و شامل بیماری می‌شود که:
- بیدار است.
- می‌تواند دستورات را دنبال کند.
- می‌تواند ببیند.
- می‌تواند صورت، دست‌ها و پاهای خود را حرکت دهد.
- دارای حس یا احساسات طبیعی بدن است.
- دارای مشکلات گفتاری است.
- مشکلات هماهنگی دارد.
عوامل خطر سکته مغزی چیست؟
به طور کلی، شایع‌ترین عوامل خطر سکته مغزی عبارتند از:
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- دیابت
- افزایش سن
عارضه‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی، وجود یک سوراخ اووال باز و بیماری دریچه قلب همچنین می‌تواند علت بالقوه سکته مغزی باشد. هنگامی که سکته در افراد جوانتر (کمتر از 50 سال) رخ می‌دهد، عوامل خطر کمتر رایجی که مورد توجه قرار می‌گیرند شامل داروهای قاچاق مانند کوکائین یا آمفتامین، آنوریسم‌های شکسته و استعدادهای ارثی (ژنتیکی) برای لخته شدن خون غیر طبیعی، هستند.
یک نمونه از استعداد ژنتیکی سکته مغزی در یک وضعیت نادر به نام هموسیستینوری اتفاق می‌افتد که در آن سطح بیش از اندازه هموسیستین شیمیایی در بدن وجود دارد. دانشمندان در حال تلاش برای تعیین این هستند که آیا وقوع غیر ارثی سطح بالای هموسیستئین در هر سنی ممکن است به سکته مغزی منجر شود یا خیر.
برای مشاوره و درمان با ما تماس بگیرید