
بیماری پارکینسون یک اختلال مزمن و پیشرونده عصبی مغزی است که بر حرکت، گفتار، زبان بدن، دست خط و بلع تأثیر میگذارد. تقریباً حدود 10،000 نفر در هر سال مبتلا به این بیماری تشخیص داده میشوند. اگر چه اکثر افرادی که بیماری پارکینسون در آنها تشخیص داده میشود بیش از 60 سال سن دارند، اما یکی از هر هفت نفر مبتلا به این بیماری 50 سال و یکی از هر بیست نفر کمتر از 40 سال دارد. واژه ظهور پارکینسون در سنین کم برای توصیف علائم بیماری پارکینسون در افراد بین 21 تا 40 ساله استفاده میشود.
آیا عوامل ژنتیکی باعث لرزش دست و پا در جوانان است؟
بیماری پارکینسون ناشی از دست دادن دوپامین است، یک انتقال دهنده عصبی تولید شده در سابستنتیا نیگرا که در قسمتی از مغز قرار دارد که حرکت را کنترل میکند. دوپامین همراه با یکی دیگر از انتقال دهندههای عصبی، استیل کولین، وظیفهی انتقال پیام بین سلولهای عصبی و ماهیچهها برای انجام حرکتهای هماهنگ بدن را بر عهده دارد. در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون این تعادل از بین میرود که به علت کمبود دوپامین است. هنگامی که 60 تا 80 درصد سلولهای دوپامین از بین بروند، علائم پارکینسون در جوانان ظاهر میشود. دلیل این اتفاق هنوز ناشناخته است. تحقیقات کنونی روی تعدادی از علل احتمالی شامل ژنتیک، عوامل محیطی و ویروسها متمرکز هستند. در سالهای اخیر، مطالعات نشان دادهاند که ممکن است یک ارتباط ژنتیکی در بیماران جوان مبتلا به پارکینسون با جهش در یک پروتئین شناخته شده به نام پارکین وجود داشته باشد.
آیا لرزش دست و پا تنها علامت پارکینسون در جوانان است؟
نشانههای بیماری پارکینسون معمولاً به آرامی شروع میشوند و پس از آن به تدریج و بدون نظم خاصی پیشرفت میکنند. در هر فرد این شرایط با توجه به ماهیت و شدت علائم، میزان پیشرفت و پاسخ به درمان متفاوت است. اکثر پزشکان معتقدند که بیماری پارکینسون در جوانان از نوع پارکینسون ایدوپاتیک است که در سنین پایینتر اتفاق میافتد، هر چند برخی فکر میکنند که ممکن است یک وضعیت متفاوت و مرتبط باشد. بیشتر علائم بالینی پارکینسون در هر سنی که اتفاق افتند، یکسان هستند، اما برخی تفاوتهای خاص نیز وجود دارند. لرزش دست در افراد جوان کمتر شایع است، هرچند اسپاسم های دیستونیک (حالتهای غیر طبیعی مانند چرخش پا و انگشتان به سمت داخل و یا قوس برداشتن این اندامها) بیشتر شایع است و ممکن است پیش از ظهور سایر خصوصیات معمول بیماری پارکینسون مانند سفت شدن عضلات و برادیکینزی (کندی در حرکت) مشاهده شوند. تفاوت عمده بین افراد جوان و سالخورده مبتلا به بیماری پارکینسون از لحاظ مدیریت پزشکی و تأثیر روانی، اجتماعی و عاطفی بیماری است. به عنوان مثال، افراد جوان اغلب حساسیت بیشتری نسبت به درمان دارویی، به ویژه از نظر عوارض جانبی دارند. علاوه بر این، این افراد در مرحلهای متفاوت از زندگی خود قرار دارند، هنوز کار میکنند، وام مسکن را پرداخت میکنند و خانوادهی خود را گسترش میدهند. علاوه بر این، افراد جوان باید سالها با این بیماری زندگی کنند. عامل دیگری که باید هنگام انتخاب استراتژیهای درمان و برنامه ریزی برای آینده مورد توجه قرار گیرد.
پارکینسون در افراد جوان را چطور تشخیص دهیم؟
بیماری پارکینسون به راحتی تشخیص داده نمیشود، زیرا هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند به طور قطع ثابت کند فرد به این بیماری مبتلا است. تشخیص معمولاً بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه بالینی است. از آنجا که این علائم میتواند علل دیگری نیزداشته باشند، تستهای آزمایشگاهی و اسکن میتوانند انجام شوند تا سایر موارد احتمالی را رد کنند. اشتباه در تشخیص رایج است، زیرا علائم اصلی بیماری پارکینسون نیز علائم اصلی گروهی از شرایطی به نام پارکینسونیسم هستند. جداسازی بین این شرایط به ویژه در مراحل اولیه میتواند دشوار باشد. بیماری پارکینسون به عنوان بیماری ایدیوپاتیک پارکینسون نیز شناخته شده است و شایعترین نوع پارکینسونیم است. دیگر انواعی از بیماری که کمتر رایج هستند شامل آتروفی سیستم چندگانه، فلج سوپرانوکلئار پیشرفته و پارکینسونیم ناشی از دارو میباشند. با استفاده از اسکن، مانند توموگرافی امیشن پوزیترون، توموگرافی کامپیوتری امیشن تک فوتونی با یک ماده تصویربرداری رادیو اکتیو میتوان به تأیید کمبود دوپامین در تشخیص کمک کرد. با این حال، این اسکنها نمیتوانند برای تشخیص انواع مختلف پارکینسونیسم از یکدیگر استفاده شوند.
رویکرد چند جانبهای برای مراقبت
در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد، اما برای درمان علائم و حفظ کیفیت زندگی بیمار از طیف وسیعی از درمانهای موجود استفاده میشود. این درمانها شامل درمان دارویی، عمل جراحی، فیزیوتراپی، گفتار و زبان درمانی و کار درمانی است. کار چند جانبه برای مدیریت بیماری پارکینسون و رفاه افراد مبتلا به این بیماری بسیار مهم است.
درمان دارویی
داروها درمان اصلی برای بیماری پارکینسون هستند و انواع مختلفی از داروها برای درمان پارکینسون در جوانان وجود دارند. ضروری است که درمان دارویی به طور منظم بررسی شود و فرد تحت مراقبت قرار گیرد، زیرا بیماری پیشرفت میکند و نیازهای فرد نیز بر این اساس تغییر خواهد کرد. اکثر افراد جوان به درمانهای دارویی پاسخ میدهند، با این حال، تعداد زیادی از افراد بیمار ممکن است عوارض جانبی را سریعتر نشان دهند. پزشکان اغلب سعی میکنند در مراحل اولیه بیماری در افراد جوان از داروهای جایگزین لوودوپا مانند آگونیستهای دوپامین و سلگیلین استفاده کنند. با این حال، این داروها معمولاً به همان اندازه لوودوپا مؤثر نیستند. لوودوپا برای بسیاری از افراد مؤثرترین دارو در درمان بیماری درمان پارکینسون در جوانان خواهد بود. همیشه برای حداقل عوارض جانبی بالقوه سعی میگردد تا کمترین دوز لوودوپا تجویز شود. هر گونه تصمیماتی که در مورد گزینههای درمان اخذ میشود، باید با توجه به سطح توانایی و کیفیت زندگی فرد و نیز شرایط و نیازهای شخصی وی باشد. ضروری است که همه افراد جوان مبتلا به بیماری پارکینسون تحت مراقبت یک متخصص مغز و اعصاب یا پزشک دیگری با زمینه تخصص درمان افراد مبتلا به پارکینسون قرار بگیرند.
آگونیستهای دوپامین
به دلیل عوارض جانبی که توسط لوودوپا ایجاد میشود، آگونیستهای دوپامین در حال حاضر اولین درمان انتخابی بسیاری از پزشکان، به ویژه برای افراد جوان مبتلا به بیماری پارکینسون است. تحقیقات نشان میدهد که این داروها که به طور مستقیم بخشهایی از مغز را که در آن دوپامین عمل میکند، تحریک میکنند، بنابراین، ممکن است اثرات جانبی طولانی مدت کمتری نسبت به لوودوپا داشته باشند و همچنین میتوانند پیشرفت بیماری درمان پارکینسون در جوانان را کاهش دهند. آگونیستهای دوپامین نیز برای درمان مراحل پیشرفته بیماری پارکینسون همراه با لوودوپا استفاده میشوند، زیرا این داروها کمک میکنند تا علائم در افرادی که واکنش آنها به درمان شروع به نوسان میکند، کنترل گردد. آگونیستهای دوپامینی که در حال حاضر استفاده میشوند، عبارتند از:
- آپومورفین، فرم تزریقی
- بروموکریپتین
- کابرگولین
- لیسوراید
- پرگولید
- پرامیپکسول
- روپینیرول
مهارکنندههای سلژیلین و کاجول-ا-متیل ترانسفراز
مهارکنندههای سلژیلین و کاجول-ا-متیل ترانسفراز نیز اغلب در کنار لوودوپا به صورت ترکیبی استفاده میشوند، زیرا این داروها در جلوگیری از تجزیه دوپامین کمک میکنند، که این امر میتواند باعث کاهش دوز مصرفی لوودوپا یا کاهش میزان مورد نیاز شود. مهارکنندههای سلژیلین و کاجول-ا-متیل ترانسفراز این کار را با مسدود کردن آنزیم مونو آمین اکسیداز- ب انجام میدهند. همچنین از این داروها به صورت تک درمان در مراحل اولیه بیماری درمان پارکینسون در جوانان استفاده میشود و میتوانند نوسانات اثر بخشی داروها مانند لوودوپا را که با استفاده طولانی مدت ایجاد میشوند، کاهش دهند.
داروهای قدیمیتر
آنتی کولینرژیک ها و آمانتادین داروهای قدیمیتری هستند که امروزه استفاده محدودی از آنها میشود، اما گاهی اوقات برای درمان مراحل اولیه بیماران جوان مبتلا به پارکینسون استفاده میشوند.
عمل جراحی
عمل جراحی زمانی درمان اصلی برای بیماریدرمان پارکینسون در جوانان بود اما با ظهور لوودوپا عمدتاً این روش درمانی منسوخ گردید. با این حال، در 10 تا 15 سال گذشته، تکنیکهای تصویربرداری پیشرفتهی جراحی و مغز، همراه با آگاهی از این که درمان دارویی کامل نیست، منجر به احیای تمایل به عمل جراحی به عنوان یک راه حل درمانی برای بیماری پیشرفته پارکینسون شده است. روشهای جراحی شامل لزیونینگ (تالاموتومی، پالیدوتومی و ساب تالاموتومی)، جراحی نایف گاما، تحریک مغزی عمیق، ایمپلنت مغز با استفاده از بافت مغز جنین و تزریق مواد شیمیایی در گانگلیا بازال است. اکثر روشها هنوز هم تجربی هستند و تنها برای درمان افراد مبتلا به نوع پیشرفته بیماری پارکینسون که علائم آن به سختی با مصرف داروها کنترل میشود، استفاده میگردند.
برای مشاوره و درمان با ما تماس بگیرید