علائم و درمان خانگی آلزایمر یا زوال عقل زودرس در افراد زیر 65 سال
دمانس یک اصطلاح پزشکی است که برای توصیف مجموعه‌ای از بیماری‌هایی به کار برده می‌شود که موجب کاهش مداوم عملکرد ذهنی بیمار می گردد. دمانس یک اصطلاح کلی است که علائمی نظیر زوال عقل، آلزایمر، مهارت‌های اجتماعی و واکنش‌های عاطفی طبیعی را توصیف می‌کند. زوال عقل زودرس اصطلاحی است که در توصیف هر نوع دمانس تشخیص داده شده در افراد زیر 65 سال به کار می‌رود.
دلایل ایجاد بیماری آلزایمر
سن بزرگترین عامل خطر برای ابتلا به بیماری آلزایمر و حتی زوال عقل زودرس می‌باشد. پزشکان هنوز مطمئن نیستند که چه عواملی موجب آلزایمر زودرس می‌شود. علائم آلزایمر در برخی از افراد بعد از 65 سالگی بروز می‌کند.
علائم آلزایمر زودرس
مراحل اولیه فراموشی یا همان آلزایمر با اختلال در حافظه و قدرت ذهنی خود را نشان می‌دهد. علائم آلزایمر در جوانی شامل:
- فراموشی مکالمات اخیر
- گم کردن جای اشیاء
- فراموش کردن افراد، مکان‌ها و اشیایی که مرتب استفاده می‌شوند.
- تکرار سوالات و یا جملات
- قضاوت ضعیف یا سردرگمی
- تردید مکرر
- تغییرات رفتاری نظیر اضطراب و خشم
پیشرفت بیماری آلزایمر ممکن است موجب تشدید علائم و بروز نشانه‌های جدید نظیر وسواس، هذیان و افزایش سردرگمی و گیجی شوند. در مراحل آخر بیماری آلزایمر علائم حاد دیگری از قبیل توهم و کاهش توانایی‌های فیزیکی در بیمار مشاهده می‌شوند.
رایج‌ترین نوع دمانس در افراد جوان
- آلزایمر شایع‌ترین نوع بیماری دمانس در افراد جوان می‌باشد. تحقیقات حاکی از آن است که تقریبا یک سوم از جوانان به بیماری آلزایمر مبتلا هستند.
- دمانس عروقی بعد از آلزایمر دومین نوع زوال عقل شایع در بین افراد جوان است. بیست درصد از جوانان مبتلا به زوال عقل اغلب دارای علائم دمانس عروقی هستند.
- 12 درصد از جوانان مبتلا به دمانس دارای علائم دمانس زودرس هستند. دمانس زودرس بیشتر در بین سنین 45 تا 65 سال رخ می‌دهد. 40 درصد از این موارد بیشتر ریشه ژنتیکی داشته یا به عبارتی به سوابق خانوادگی بیماران ربط دارند.
- سندروم کورساکف، 10 درصد از بیماری دمانس در بین افراد جوان ناشی از کمبود ویتامین ب1 (تیامین) و سوء مصرف الکل است.
- 10 درصد از جوانان مبتلا به دمانس دارای علائم بیماری لویی بادی هستند.
- 20 درصد از افراد مبتلا به دمانس دارای بیماری‌هایی نادری نظیر پارکینسون، هانتینگتون و بیماری کروتزفلد جاکوب هستند.
آلزایمر زودرس را چگونه تشخیص دهیم؟
از آن‌جایی که آلزایمر زودرس در مقایسه با اختلالات دیگر از جمله استرس بسیار نادر می‌باشد بنابراین ممکن است اشتباه تشخیص داده شود. علائم بیماری آلزایمر زودرس اغلب برای بیماران خسته کننده است. افرادی که دارای علائم فراموشی یا زال عقل هستند باید حتما در اسرع وقت به یک متخصص مراجعه نمایند. فرایند تشخیص شامل معاینه فیزیکی بیمار، تست‌های شناختی و در برخی مواقع تصویربرداری از مغز می‌باشد.
ژنتیک و آلزایمر
صفات ژنتیکی نادری وجود دارند که ممکن است با بیماری آلزایمر مرتبط باشند. افرادی که این ژن‌ها را به ارث می‌برند اغلب در دهه‌های 30 تا 50 سالگی علائم آلزایمر را نشان می‌دهند. لازم به ذکر است که در چنین شرایطی احتمال ابتلای چندین نفر از اعضای خانواده در نسل‌های بعد بسیار بالا است. این حالت به آلزایمر خانوادگی یا ژنتیکی موسوم است. اگر موارد آلزایمر زودرس ریشه ژنتیک داشته باشد بهتر است تمام اعضای خانواده تحت معاینه قرار بگیرند. کودکانی که در خانواده‌های مبتلا به ژن آلزایمر به دنیا می‌آیند 50 درصد بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر ابتلا هستند.
آلومینیوم و بیماری آلزایمر
طبق یک فرضیه، بیماری آلزایمر با آلودگی محیط زیست و آلومینیوم ارتباط مستقیمی دارد. با وجود این که رابطه بین آلزایمر و آلومینیوم کشف شده اما هنوز شواهدی دقیقی وجود ندارد که صحت این فرضیه را تایید نماید.
درمان آلزایمر چیست؟
راه‌های زیادی برای رفع علائم ناشی از بیماری دمانس وجود دارد که بهتر است از طریق تحقیق موثرترین روش را انتخاب نمود. با وجود این‌که در حال حاضر هیچ درمانی برای فراموشی وجود ندارد اما تحقیقات روزافزون بر پیشگیری، تشخیص زودهنگام، تاخیر یا توقف پیشرفت این عارضه متمرکز هستند.
درمان‌های پیشگیرانه
رژیم غذایی سالم و ورزش منظم در سلامت عمومی همه افراد مفید و تاثیرگذار هستند. طبق توصیه بسیاری از پزشکان بهترین روش برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن از جمله زوال عقل رژیم غذایی مدیترانه‌ای است. خواب خوب شبانه و فعال نگه داشتن مغز از موارد دیگری است که می‌تواند از ابتلا به آلزایمر در جوانی پیشگیری نماید. کلسترول بالا، دیابت نوع 2، سکته مغزی و مشکلات قلبی عروقی خطر ابتلا به فراموشی و زوال عقل را افزایش می‌دهد.
درمان با دارو
درمان انواع خاص بیماری دمانس با مصرف برخی دارو امکان پذیر است. از مزایای مصرف این داروها می‌توان به بهبود حافظه، ارتباطات، خلق و خوی و توانایی انجام فعالیت‌های روزانه بیمار اشاره کرد. مهارکننده‌های کولین استراز یکی از انواع داروهایی هستند که جهت درمان آلزایمر مصرف می‌شوند. این داروها در درمان افراد مبتلا به آلزایمر در جوانی، دمانس توام با بیماری لویی بادی یا دمانس ترکیبی و یا بیماری ترکیبی دمانس عروقی با آلزایمر تاثیر چشمگیری دارد. تمام داروها به یک شکل مشابه عمل کرده و تاثیرات متفاوتی ندارند. اما از آن‌جایی که واکنش بدن افراد متفاوت است بنابراین برخی ممکن است به یک دارو نسبت به داروهای دیگر بهتر پاسخ داده و یا عوارض جانبی کمتری را نشان دهند. گیرنده‌های خنثی کننده NMDA با نام تجاری EBIXA یکی از داروهای اصلی جهت درمان آلزایمر است. در حال حاضر هیچ داروی خاصی برای درمان زوال عقلی زودرس کشف نشده اما داروهای دیگر ممکن است در کاهش و درمان علائم این بیماری مفید باشند. اگر دارویی به بیمار تجویز می‌شود نباید انتظار تاثیر زود هنگام را داشته باشد چرا که برخی اوقات داروها ممکن است در افراد هیچ تاثیری نداشته باشند. برخی از عوارض جانبی داروهای درمان فراموشی و آلزایمر شامل سرگیجه و حالت تهوع هستند. پزشک داروی مناسب بیمار را تشخیص داده و واکنش بیمار نسبت به داروها را کنترل خواهد کرد.
درمان بدون دارو
درمان‌های غیردارویی زیادی برای بیماران مبتلا به زوال عقل وجود دارد. خاطره‌گویی، ماساژ، مصرف دارو، هیپنوتیزم کردن خود، موسیقی درمانی، نمایش، رقص و فعالیت‌های خلاقانه نظیر نقاشی یا بافتنی دارای فواید فراوانی هستند. مشارکت در فعالیت‌های گروهی که به حفظ ارتباطات اجتماعی کمک می‌کنند و همچنین انجام برخی از فعالیت‌های مستقل در خانه می‌توانند در درمان بیماری آلزایمر مفید باشند. بنابراین توصیه می‌شود بیماران روش‌های مختلف را انجام داده و بهترین و موثرترین مورد را انتخاب نمایند. توصیه می‌شود مصرف چربی‌های ترانس و اشباع شده را کاهش و از مصرف محصولات لبنی پرچرب، گوشت قرمز، فست فود، غذاهای سرخ شده، بسته بندی شده و فرآوری شده اجتناب کرد. تنظیم فواصل منظم غذایی یکی از موارد دیگری است که باید رعایت شود. بهتر است 3 وعده غذایی زیاد را به 4 وعده غذایی کوچک تقسیم کرد. این کار به حفط تعادل قند خون نیز کمک فراوانی می کند.
بیماران الزایمر چه رژیم غذایی استفاده کنند؟
آن‌چه که برای قلب مفید است طبیعتا برای مغز و سایر قسمت‌های دیگر بدن نیز مفید است. مغز برای عملکرد بهتر نیاز به رژیم غذایی و یا به عبارتی تغذیه مناسب دارد. مصرف مقادیر زیاد میوه تازه و سبزیجات، پروتئین و چربی‌های سالم ضروری است. توصیه می‌شود از رژیم غذایی مدیترانه‌ای، رژیم حاوی ماهی نظیر ماهی آب سرد، آجیل ، روغن زیتون و محصولات تازه استفاده کنند. مصرف چای سبز علاوه بر تقویت حافظه، موجب هوشیاری روانی و همچنین کند شدن روند پیری می‌شود. چای سفید و چای اولونگ برای سلامت مغز موثر هستند. نوشیدن 2 تا 4 فنجان چای سفید یا اولونگ در طول روز تاثیرات مثبتی برای بیمار دارد. محققان معتقدند که سلول‌های گلیال نقش عمده‌ای در حذف ضایعات و سمومی که موجب آلزایمر می‌شوند ایفا می‌کنند. مصرف زنجبیل، چای سبز، ماهی چرب، محصولات سویا، بلوبری و سایر توت‌های تیره ممکن است به حفاظت این سلول‌های مهم در مغز کمک شایانی نمایند.
مکمل‌های غذایی برای آلزایمر
با وجود این‌که هیچ توصیه شخصی در این‌باره نمی‌توان کرد اما تصور بر این است که اسید فولیک، ویتامین ب12، منیزیم و روغن ماهی تاثیر چشمگیری در بهبود و سلامت مغز دارد. مطالعات در زمینه تاثیر ویتامین ای، گیاه دارویی جینجو بیلوبا، کوآنزیم کیو 10 و زردچوبه تقریبا بدون نتیجه بوده اما مصرف این خوراکی‌ها ممکن است در پیشگیری از علائم زوال عقل مفید باشند.
برای مشاوره و درمان با ما تماس بگیرید
