درمان‌های اورژانسی برای سکته مغزی به این بستگی دارد که آیا فرد دچار سکته مغزی ایسکمیک مسدودکننده عروق شده باشد (شایع‌ترین نوع) یا دچار سکته مغزی هموراژیک که باعث خونریزی در مغز می‌شود شده است.
سکته مغزی را چگونه به سرعت درمان کنیم؟
سکته مغزی ایسکمیک
پزشکان برای درمان سکته مغزی ایسکمیک ( درمان لخته خون در مغز) باید به سرعت جریان خون را به مغز بازگردانند.
درمان‌های اورژانسی با دارو
در صورت انجام درمان‌های وریدی، درمان با داروهای ضد انعقاد خون باید در عرض مدت 3 ساعت یا زودتر شروع شود. انجام اقدامات سریع درمانی علاوه بر این که احتمال زنده ماندن شما را افزایش می‌دهد بلکه عوارض جانبی ناشی از سکته مغزی را نیز کمتر می‌کند. شما می‌توانید از داروهای زیر استفاده کنید:
- آسپیرین: مصرف آسپیرین یک روش درمانی سریع بوده که در مرکز مراقبت‌های فوری برای کاهش احتمال بروز سکته‌های مغزی بعدی انجام می‌شود. آسپیرین از شکل‌گیری لخته خون جلوگیری می‌کند.
- تزریق وریدی فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی: می‌توان برای برخی از افراد تزریق نوترکیب پلاسمینوژن بافتی که به آن آلتپلاز نیز گفته می‌شود را به کار برد. تزریق فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی معمولاً از طریق ورید دست انجام می‌شود. این داروی قوی ضد انعقاد خون باید ظرف مدت 4.5 ساعت پس از دیده شدن علائم سکته مغزی در ورید تزریق شود.
- فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی: با حل کردن لخته خون باعث جریان یافتن دوباره خون شده و به افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند کمک می‌کند که به طور کامل‌تری بهبود یابند. پزشک ممکن است برای تجویز مصرف این دارو، احتمال بروز برخی خطرات مانند خونریزی در مغز را نیز در نظر بگیرد.
فرایندهای اورژانسی
در برخی مواقع ممکن است پزشک برای درمان سکته مغزی ایسکمیک برخی عمل‌های جراحی را در نظر بگیرد که باید در اسرع وقت انجام شوند. گرفتن این تصمیم به مشخصات و ویژگی‌های لخته خون بستگی دارد:
- داروهایی که مستقیماً به مغز ارسال می‌شوند: ممکن است پزشک یک لوله باریک و بلند (کاتتر) را از طریق عروق کشاله ران وارد بدن بیمار کرده و آن را به سمت مغز هدایت کند تا داروهای فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی مستقیماً وارد قسمتی از مغز که سکته در آن رخ داده است شوند. فرصت استفاده از این روش درمانی بیشتر از درمان‌های تزریق پلاسمینوژن بافتی در ورید است اما همچنان این زمان محدود است.
- رفع مکانیکی لخته خون: پزشکان ممکن است از کاتتر برای مانور یک ابزار کوچک در مغز استفاده کنند تا لخته خون را به طور فیزیکی شکسته یا آن را از بین ببرند.
به هر حال، مطالعات جدید نشان می‌دهد که برای بیشتر افراد، ارسال دارو مستقیماً به سمت مغز (ترومبوز داخل وریدی) یا استفاده از ابزار برای شکستن یا از بین بردن لخته خون (ترومبکتومی مکانیکی) ممکن است مؤثر واقع نشود. تحقیقات برای تشخیص این که استفاده از این روش‌ها برای چه افرادی مناسب است همچنان ادامه دارد.
فرایندهای دیگر
پزشک برای کاهش احتمال بروز یک سکته مغزی دیگر همراه با حمله ایسکمیک گذرا ممکن است انجام فرایندهای دیگری را برای باز کردن عروق تنگ شده به دلیل تجمع چربی (پلاک‌ها) توصیه کند. گاهی اوقات پزشکان فرایندهای دیگری را نیز برای پیشگیری از بروز مجدد سکته مغزی انجام می‌دهند. انتخاب این روش‌های متفاوت بوده و به وضعیت شما بستگی دارد:
- اندارترکتومی کاروتید: در اندارترکتومی کاروتید، جراح پلاک‌ها را از رگی که در هر طرف گردن به سمت مغز می‌رود (عروق کاروتید) برمی‌دارد. جراح در این فرایند یک شکاف در طول جلوی گردن بیمار ایجاد کرده و عروق کاروتید را باز کرده پلاک‌هایی که باعث انسداد عروق کاروتیدی شده‌اند را برمی‌دارد. سپس جراح رگ را با استفاده از بخیه یا پچ‌های ساخته شده از رگ یا مواد مصنوعی (گرافت) ترمیم می‌کند. این فرایند ممکن است خطرات احتمالی ناشی از سکته مغزی را کاهش دهد. به هر حال، انجام فرایند اندارترکتومی کاروتید به خصوص در افرادی که به بیماری‌های قلبی یا بیماری‌های دیگر مبتلا هستند نیز با خطراتی همراه است.
- آنژیوپلاستی و استنت‌ها: در یک آنژیوپلاستی معمولاً جراح از طریق عروق کشاله ران به عروق کاروتید شما دسترسی می‌یابد. وی ممکن است به آرامی و با احتیاط وارد عروق کاروتید در گردن شما شود. در این روش یک بالون برای باز کردن عروق تنگ شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. سپس یک استنت برای باز نگه داشتن رگ، داخل آن قرار داده می‌شود.
سکته مغزی هموراژیک
درمان‌های فوری برای سکته مغزی هموراژیک بر کنترل خونریزی و کاهش فشار در مغز شما متمرکز است. عمل جراحی نیز ممکن است برای جلوگیری از عواقب بعدی سکته مغزی انجام شود.
اقدامات فوری و اورژانسی
اگر شما برای جلوگیری از لخته شدن خون وارفارین (کومادین) یا داورهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوژرل (پلاویکس) مصرف می‌کنید ممکن است به شما داروهای یا ترانس فیوژن هایی از محصولات خونی داده شود که اثر رقیق‌کنندگی خون را کاهش می‌دهند. ممکن است داروهایی نیز برای کاهش فشار در مغز (فشار داخل جمجمه)، کاهش فشار خون، پیشگیری از وازواسپاسم یا پیشگیری از تشنج تجویز شود. زمانی که خونریزی در مغز شما متوقف شد، معمولاً در حالی که بدن در حال جذب خون است درمان‌های حمایتی نیز انجام می‌شوند. روند بهبودی مشابه فرایندی است که در زمان بهبودی کبودی‌های شدید نیز رخ می‌دهد. اگر ناحیه خونریزی گسترده باشد، پزشک ممکن است برای برداشتن لخته خون یا کاهش فشار مغز انجام عمل‌های جراحی را مد نظر قرار دهد.
ترمیم عروق خونی به روش‌های جراحی
ممکن است برای ترمیم ناهنجاری‌های عروق خونی ناشی از سکته مغزی هموراژیک از عمل‌های جراحی استفاده شود. پزشک ممکن است برای درمان سکته مغزی هموراژیک پس از بروز سکته مغزی یا آنوریسم یا ناهنجاری‌های وریدی یا ناهنجاری‌های عروقی دیگر ناشی از ابتلا به سکته مغزی هموراژیک انجام این عمل‌های جراحی را توصیه نماید.
- جراحی برشی: جراح یک گیره کوچک در انتهای آنوریسم قرار می‌دهد تا جریان خون متوقف شود. این گیره ممکن است از کبودی آنوریسم جلوگیری کرده یا از خونریزی دوباره آنوریسم که اخیراً دچار هموراژ شده است پیشگیری کند.
- کویلینیگ (امبولیزاسیون اندوواسکولار): جراح در این فرایند یک کاتتر در عروق کشاله ران وارد کرده آن را با استفاده از تصاویر گرفته شده با اشعه ایکس به سمت مغز هدایت می‌کند. سپس جراح کویل‌های کوچک قابل جدا شدن را داخل آنوریسم هدایت می‌کند (کویلینگ آنوریسم). کویل‌ها آنوریسم را که باعث انسداد جریان خون و ایجاد لخته خون شده است را پر می‌کنند
- انجام عمل جراحی برای رفع ناهنجاری‌های عروقی: جراحان ممکن است در صورتی که ناهنجاری‌های عروق در یک ناحیه قابل دسترسی مغز ایجاد شده باشند با روش‌های جراحی رفع کنند تا احتمال پارگی و بروز سکته مغزی هموراژیک کاهش یابد. به هر حال، اگر رفع ناهنجاری‌های عروقی باعث کاهش شدید عملکرد مغز شود یا ناهنجاری‌ها در عمق مغز یا در ناحیه گسترده‌ای از مغز ایجاد شده باشند نمی‌توان از این روش استفاده کرد.
بایپاس داخل جمجمه
در برخی از موارد منحصربه‌فرد، جراحی بایپاس عروق خونی داخل جمجمه ممکن است یک روش برای درمان ضعف گردش جریان خون به قسمت‌های مغز یا ضایعات عروقی پیچیده مانند ترمیم آنوریسم باشد.
رادیوسرجری استروتاکتیک
در روش رادیوسرجری استروتاکتیک که در آن از پرتوهای چندگانه تابش‌های به شدت متمرکز استفاده می‌شود یک روش کم تهاجمی برای ترمیم ناهنجاری‌های عروقی محسوب می‌شود.
درمان عواملی که احتمال ابتلا به سکته مغزی را افزایش می‌دهند
پس از انجام اقدامات درمانی اولیه برای سکته مغزی، پزشک عواملی که احتمال بروز سکته مغزی را افزایش می‌دهند تحت درمان قرار می‌دهد. وی ممکن است پیروی از یک سبک زندگی سالم را برای کمک به کنترل این عوامل به شما توصیه کند. تغییرات یک سبک زندگی برای داشتن قلب سالم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خوردن غذاهای مفید برای قلب
- حفظ وزن مناسب
- مدیریت استرس
- فعالیت فیزیکی
- ترک استعمال دخانیات
اگر تغییرات مناسب برای داشتن یک قلب سالم کافی نباشند به شما داروهایی برای کنترل عوامل افزایش دهنده احتمال بروز سکته مغزی داده می‌شود.
برای مشاوره و درمان با ما تماس بگیرید