انواع درمان فلج مغزی(cp) و مشکلات حرکتی،خواب،بلع و رفتاری مبتلایان

کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است تحت حمایت متخصصین بهداشت و خدمات بهداشتی و سلامت جامعه قرار بگیرند. هدف از این کار کمک به کودکان فلج مغزی و خانواده‌های آن‌ها است تا به اهداف خود برسند. رسیدگی به بهداشت و سلامت عمومی افرادی که در اواخر نوجوانی و اوایل بیست سالگی هستند بسیار حائز اهمیت است. تیم متشکل از متخصصین بهداشت و ارائه دهندگان خدمات عمومی نظیر مربیان ورزشی نقش مهمی را در سلامت بیماران فلج مغزی ایفا می‌کنند.

آیا فلج مغزی قابل درمان و پیشگیری است؟

لازم به ذکر است که در حال حاضر هیچ راهی برای پیشگیری و یا درمان مطلق فلج مغزی وجود ندارد. برای کاهش خطر و یا تشدید این عارضه در کودکان مستعد به فلج مغزی چندین درمان بیماری CP پزشکی وجود دارد که در این مقاله به معرفی سه مورد می‌پردازیم:

•  خنک سازی: نوزادانی که به‌ دلیل کمبود اکسیژن در حین تولد دچار آسیب مغزی شده‌اند (آنسفالوپاتی هیپوکسیک، ایسکمیک) ممکن است از طریق خنک سازی درمان شوند. هدف از خنک سازی یا هیپوترمی خفیف که به کاهش تدریجی دمای بدن نوزاد اشاره دارد، کم کردن تاثیر ناشی از آسیب مغزی است.
•  استروئیدهای پیش از تولد: تزریق یک دوره استروئید به مادرانی که درمعرض خطر زایمان زودرس هستند خطر فلج مغزی در نوزادان را کاهش می‌دهد.
•  سولفات منیزیم: تجویز سولفات منیزیم به مادران بارداری که در خطر زایمان زودرس قرار دارند نوزادان را از فلج مغزی ناشی از آسیب مغزی حفظ می‌کند.

درمان مشکلات حرکتی

دارو

متخصصین پزشکی جهت بهبود مشکلات حرکتی بیماران مبتلا به فلج مغزی ممکن است داروهای خاصی را تجویز نمایند. برخی از این داروها خوراکی (دیازپام)، برخی تزریقی و برخی ممکن است از طریق جراحی در بدن بیمار کار گذاشته شود (باکلوفن). تزریق سم بوتولینوم نوع A (بوتاکس ) به عضلاتی که دچار اسپاسم شده‌اند تاثیر چشمگیری در درمان فلج مغزی برخی از کودکان دارد. این روش درمانی از سن 2 سالگی شروع شده و درصورت مصرف با درمان‌های دیگر تاثیرپذیری بیشتری خواهد داشت.

روش‌های جراحی

ریزوتومی منتخب دورسال موسوم به SDR نوعی جراحی مغزو اعصاب است که به‌منظور کاهش اسپاسم در عضلات پای تعداد محدودی از کودکان مبتلا به فلج مغزی انجام می‌شود.

فیزیوتراپی و کاردرمانی

فیزیوتراپی و کاردرمانی از اقدامات درمان فلج مغزی است که هدف عمده آن بهبود مهارت‌های حرکتی روزانه افراد نظیر نشستن، راه رفتن، بازی‌کردن، لباس پوشیدن و دستشویی رفتن است. طیف وسیعی از اقدامات تخصصی ازجمله ورزش و کار با تجهیزات پزشکی نظیر واکر، ویلچر، صندلی‌های مخصوص و محافظ و همچنین پوشیدن کفش‌های طبی و ارتوپدی در فیزیوتراپی و کاردرمانی انجام می‌شوند.

درمان مشکلات عضلات، استخوان و مفصل

روش‌های جراحی

جراحان ارتوپد کمک شایانی به اصلاح ناهنجاری‌های مفصلی و تقویت عضلات می‌کنند. به‌منظور بهبود کیفیت حرکت و کاهش درد، توصیه می‌شود جراحی در اواخر کودکی و اوایل دوره نوجوانی بیمار انجام شود. متخصصین توانبخشی کودکان کنترل برخی از بیماری‌های مرتبط با فلج مغزی نظیر اسپاستیک، اختلالات عضلانی اسکلتی و رشد را برعهده دارند.

گچ، اسپیلنت و تقویت عضلات

پیشگیری از اختلالاتی که ممکن است حرکت کودکان مبتلا به فلج مغزی را تحت تاثیر قرار دهد از دیگر وظایف متخصصین فیزیوتراپی و کاردرمانی است. آن‌ها با اقداماتی نظیر: گچ گرفتن، ارتوپد و حرکات تقویتی، عضلات بیماران فلج مغزی را درمان می کنند.

درمان مشکلات ارتباطی

ارتباط یعنی درک آن چه که گفته شده و یادگیری به کاربردن واژگان و جملات است. در چنین شرایطی، متخصصین گفتار درمانی نقش عمده ای در کمک به برقراری ارتباط بیماران فلج مغزی ایفا می‌‌کنند. درمان مشکلات ارتباطی اغلب شامل استفاده از سیستم‌های تقویتی یا جایگزین نظیر علائم، تابلوهای ارتباطی و تجهیزات تولید گفتار است.

درمان ناتوانی فکری و مشکلات یادگیری

ارزیابی، آموزش گفتار و استراتژی‌های یادگیری

روانشناسان قادرند یادگیری و پیشرفت‌های کودکان مبتلا به فلج مغزی را ارزیابی نمایند. مربیان ویژه و مجرب با آموزش خانواده کودکان فلج مغزی کمک می‌کنند تا به نیازهای یادگیری هر کودکی رسیدگی کامل گردد. متخصصین کاردرمانی کمک می‌کنند تا کودک در فعالیت‌های یادگیری به راحتی مشارکت نماید. آن‌ها با ارزیابی مشکل بیمار و توصیه استراتژی‌های یادگیری کمک شایانی به درمان اختلالات ادراکی بیماران می کنند.

درمان صرع

دارو

متخصصین پزشکی اغلب به منظور کاهش تعداد تشنجات بیمار اقدام به تجویز داروهای ضدصرع می‌کنند. آن‌ها خانواده‌ها را راهنمایی می‌کنند که در مواقع بروز تشنج چه اقداماتی انجام دهند.

درمان شناختی رفتاری

روانشناسان جهت درمان دردهای مزمن ممکن است به درمان شناختی رفتاری متوسل شوند. این روش کمک می‌کند تا بیمار نحوه تفکر، تصور و احساس خود را نسبت به درد تغییر دهد. ماساژ درمانی و آب درمانی موجب تسکین موقت درد می‌شوند.

درمان اختلالات خواب

دارو

متخصصین پزشکی در برخی مواقع جهت درمان اختلالات خواب مجبور به تجویز برخی از داروها می‌شوند.

رفتار درمانی

روانشناسان از طریق رفتار درمانی و یا ارائه برنامه‌های روزانه به خانواده‌های کودکان مبتلا به فلج مغزی کمک می‌کنند تا مشکلات و اختلالات مرتبط با خواب کودکان برطرف گردد.

سیستم خواب

متخصصین گفتار درمانی و روانشناسان ممکن است برای کمک به راحت خوابیدن کودکان فلج مغزی که به دلیل وضعیتی که دارند اغلب به سختی می‌خوابند سیستم‌های ویژه خواب را تجویز نمایند.

درمان مشکلات عاطفی و رفتاری

مشاوره و رفتار درمانی

روانشناسان با روش‌های مختلفی نظیر رفتار درمانی و رفتار درمانی شناختی نقش عمده ای در ارزیابی و درمان تغییرات رفتاری و عاطفی بیماران ایفا می‌کنند. مددکاران اجتماعی با مشاوره و همکاری مشترک گروهی می‌توانند کمک شایانی به افراد مبتلا به فلج مغزی و خانواده‌های آن‌ها کنند.

درمان مشکلات مرتبط با خوردن، گوارش و تغذیه

دارو و جراحی

مشکلات حاد مرتبط با گوارش نظیر رفلکس گوارشی با دارو و در برخی موارد با جراحی درمان می گردد. درصورتی که بیمار قادر به خوردن نیست و یا در بلعیدن مشکل دارد ممکن است تغذیه غیرخوراکی تجویز گردد. این روش که از طریق جراحی صورت می گیرد، شامل تزریق لوله تغذیه به معده و یا روده کوچک بیمار است.

آسیب شناسی گفتار

متخصصین آسیب شناسی گفتار با آموزش استفاده بهتر از عضلات دهان، استفاده از تجهیزات مخصوص و نشستن در موقعیت مطلوب، به درمان مشکلات مرتبط با خوردن، نوشیدن و بلعیدن بیماران فلج مغزی کمک می‌کنند.

مشاوره رژیم غذایی

متخصین تغذیه با ارائه مشاوره موجب بهبود و تعادل تغذیه بیماران فلج مغزی می‌شوند.

درمان و کنترل بزاق

آسیب شناسی گفتاری با ارائه راهکارهای مختلف تاثیر چشمگیری در کنترل بزاق دهان بیماران فلج مغزی دارد. یکی از این راه‌کارها، شامل پاک کردن مرتب آب دهان و پوشیدن لباس‌های محافظ و مناسب سن بیمار می باشد. آموزش حرکات اصلاحی مناسب دهان و صورت کمک شایانی به بهبود کنترل بزاق دهان می‌کند.

دارو

در برخی مواقع، متخصصین برای کنترل آب دهان بیماران فلج مغزی مجبور به تجویز برخی از داروها می‌شوند. البته لازم به ذکر است که این گزینه درمانی، طولانی مدت نیست اما می‌تواند به صورت موقت بزاق دهان را خشک کند. تزریق سم بوتولینوم نوع A (بوتاکس) به غدد بزاقی موجب کاهش ترشح بزاق می‌گردد. در موارد حاد از طریق جراحی ترشح بزاق دهان برای همیشه کنترل می‌گردد.

درمان اختلالات شنوایی و بینایی

اختلالات شنوایی و بینایی در افراد فلج مغزی همانند سایر افراد با مراجعه به متخصصین چشم پزشکی، گوش، بینی و حلق و همچنین پزشکان عمومی قابل درمان هستند. این ناهنجاری‌ها اغلب با تجویز عینک، لنزهای تماسی، سمعک و در برخی موارد دارو و یا جراحی قابل اصلاح هستند.

طب سوزنی و فلج مغزی

درمان فلج مغزی با طب سوزنی هنوز درمان نسبتا جدیدی در حوزه پزشکی می‌باشد. مطالعاتی که در این زمینه انجام شده حاکی از آن است که نتایج حاصل از طب سوزنی در فلج مغزی مثبت بوده است. به‌عنوان مثال، تزریق سوزن‌های مخصوص طب سوزنی به نواحی مختلفی از پوست سر و پشت گوش کودک 6 ساله‌ی مبتلا به فلج مغزی حاد تاثیر فراونی در بهبود وضعیت بیمار داشته است.

پیوند سلول‌های بنیادی

درمان فلج مغزی (سی پی) با پیوند سلول‌های بنیادی هنوز در مراحل اولیه می‌باشد. برای تایید تاثیرپذیری این روش نیاز به تحقیقات بیشتری می‌باشد. در حال حاضر برخی از آزمایشات بالینی در حال بررسی تاثیرپذیری تزریق خون بند ناف و معرفی سلول‌های بنیادی به بدن بیماران هستند.

برای مشاوره و درمان با ما تماس بگیرید

۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶